Donald Trump po mban peng botën, kurse ne jemi robër të trilleve të lumtura të tij

Donald Trump po mban peng botën. Vërtetë ndaj natyrës së tij të çrregullt, presidenti amerikan ka luajtur me regjimin e tregtisë globale. Ne jemi robër, në një shkallë apo në një tjetër, të trilleve të lumtura të Trump-it që përtej kostove të bilanceve, vendeve të punës, kursimeve të pensionit dhe kuletave, kanë shkaktuar një taksë të rëndë në psikikën tonë të lodhur. Plotfuqishmëria e tij pushton, duke bërë që shumica prej nesh të ndihen të zhveshur dhe të zhytur për një moment pushimi nga kaosi i pandërprerë.

Javën e kaluar, Trump konfirmoi, sërish, talentin e tij për vetëkontroll pa asnjë pikë keqardhjeje për traumën dhe pasigurinë që ka shkaktuar. Përballë sondazheve shqetësuese, tronditjes së tregjeve të aksioneve, shitjes së thesarit të SHBA-së dhe një reagimi të ashpër brenda grupit republikan dhe midis oligarkëve që mbrojtën presidencën e tij, Trump u shpreh në platformën e tij të mediave sociale, Truth Social, për të njoftuar një ndryshim të papritur të aspektit qendror të asaj që ai e konsideron “politikën tarifore të rëndë”.

Thuhet se aleatët e Trump në Capitol Hill u kapën të surprizuar dhe të pavetëdijshëm nga ndryshimi i kursit të presidentit dhe u pyetën se çfarë do të bënte më pas ai. Në kontekst më të gjerë, amnistia e përkohshme tarifore e Trumpit nuk konsiderohet një “humbje” ose një “tërheqje” nga i zoti i Mar-a-Lago. Përkundrazi shtë pjesë e “strategjisë kryesore” të tij më të madhe, gjithnjë në zhvillim për të ringjallur aftësitë e kaluara të prodhimit të Amerikës.

Për ladmiruesit dhe mbështetësit, Trump është një figurë mitike, e pagabueshme që hedh poshtë dyshimet pasi është një simptomë dobësie. Për Trump, siguria është një virtyt. Parashtrimi i pyetjeve dhe introspeksioni janë për vajzat, jo për burrat e fortë që janë ngarkuar me rehabilitimin e “madhështisë” së Amerikës në rënie.

Trump i ka përgjigjet sepse ai është përgjigjja. Ndërsa të tjerët mund të tallen me “konvertimin” e tij ungjillor, unë jam i bindur se pasi iu shmang plumbit të një vrasësi, Trump pati një transformim që riformësoi presidencën e tij. Në një pjesë pak të vënë re të fjalimit të tij gjarpërues në një sesion të përbashkët të Kongresit në fillim të marsit, Trump shprehu qartë besimin e tij se ai ishte shpëtuar nga ndërhyrja hyjnore në mënyrë që, nga ana tjetër, të shpëtonte Amerikën.

“Unë besoj se jeta ime u shpëtua … për një arsye shumë të mirë,” tha Trump. “Unë u shpëtova nga Zoti për ta bërë Amerikën përsëri të madhe. Unë e besoj këtë.”

Nuk më pëlqen të zhgënjej, por ky mund të jetë rasti i rrallë kur Trump po thotë të vërtetën. Ndonëse recetat e fundit të Trump për “ta bërë Amerikën sërish të madhe” kanë shkuar në mënyrë spektakolare, kritikët e tij po mashtrojnë veten nëse mendojnë se “kaosi i tregut” ose disa miliarderë të shqetësuar do ta shtyjnë atë të braktisë fatin e tij të zgjedhur dhe kauzën e drejtë.

Ndryshe nga presidenti demokrat amerikan Franklin Delano Roosevelt (FDR), Trump ngatërron kokëfortësinë me mençurinë. FDR përballoi fatkeqësinë, kolapsin financiar, varfërinë dhe dëshpërimin gjithëpërfshirës dhe grumbullimin e përparimit të fashizmit jashtë shtetit. Ai ishte i detyruar, të huazonte një frazë, ta bënte Amerikën sërish të madhe.

Gjatë një fjalimi të mbajtur në maj 1932, FDR iu drejtua ankthit të amerikanëve, një shqetësim që pasqyron, pothuajse deri në germë, ankthin e ndjerë nga shumë prej pasardhësve të tyre gati një shekull më vonë në vazhdën e trazirave financiare aktuale të bezdisshme dhe potencialisht të vazhdueshme.

“Me këto kursime ka ikur, mes miliona bashkëqytetarëve tanë, ajo ndjenjë sigurie për të cilën ata me të drejtë e kanë ndjerë se u takon në një tokë të pajisur me burime të bollshme natyrore dhe me lehtësira prodhuese për t’i kthyer ato në nevojat e jetës për të gjithë popullsinë tonë,” tha Roosevelt. “Akoma më katastrofike, është zhdukur me pritshmërinë e sigurisë së ardhshme siguria e bukës dhe e veshjeve të sotme.”

Zgjidhjet e FDR-së dolën nga eksperimentimi.

“Vendi kërkon eksperimentim të guximshëm dhe këmbëngulës. Është sens i përbashkët të marrësh një metodë dhe ta provosh: nëse dështon, pranoje sinqerisht dhe provo një tjetër. Por mbi të gjitha, provo diçka,” tha Roosevelt.

Qasja e FDR-së nuk nënkuptonte vetëm shfrytëzimin e mjeteve, burimeve dhe zgjuarsisë së qeverisë federale për të ringjallur Amerikën, por gatishmërinë e komandantit të përgjithshëm për të hequr dorë nga arroganca e këmbënguljes. Trashëgimia e tij nuk ishte vetëm gjatësia e vetme e presidencës së tij revolucionare, ishte kuptimi i mirë dhe i frytshëm për të pranuar se dështimi është i pashmangshëm.

Kuptimi tjetër i nënkuptuar i paralajmërimit të FDR-së është se edhe presidentët mund të marrin mësime të vlefshme nga gabimet. Përvoja dhe njohuria që rrjedhin nga “përçimi” mund të zgjidhë probleme të tjera, të mëdha e të vogla, të afërta dhe të largëta, që ndodhin gjatë një presidence. Roosevelt dëgjoi. Ai mësoi duke inkurajuar mospajtimin. Ai donte të sfidohej. Ai e dinte se njerëzit përreth tij gëzonin ekspertizë që i mungonte. Ai e kuptoi se presidentët nuk janë të gjithëdijshëm, se ushtrimi i përgjegjësive të tij me peshë kërkonte, me raste, një masë përulësie.

Trump preferon diktatin mbi debatin. Ai kërkon dhe vlerëson besnikërinë absolute mbi diskursin dhe kundërshtimin. Ai udhëhiqet nga instinkti dhe jo nga durimi dhe nga mendimi. Në çdo demokraci që funksionon, iniciativat serioze janë produkt i një shqyrtimi serioz. Trump është i gjithë performanca, gjatë gjithë kohës. Ai hedh poshtë plotësisht cilësitë thelbësore që informuan mendjemprehtësinë e Ruzveltit: Perspektiva dhe pragmatizmi.

Ironia e habitshme është se Trump shpreson të imitojë FDR-në duke e zgjatur, megjithëse në mënyrë të paligjshme, presidencën e tij në një mandat të tretë – nëse shëndeti dhe popullariteti i tij vazhdojnë. Pasoja e parashikueshme? Trump nuk do ta pranojë kurrë dështimin. Për ta bërë këtë do të përfshinte Trump të pamposhturin të pranonte se ai ka qenë ose mund të ketë gabuar.

Kjo, siç e dimë, nuk ka ndodhur dhe nuk do të ndodhë. Për bashkëpunëtorët e tij, siguria e palëkundur e Trump është magjepsëse. Karriera e tij e çmendur festohet si një taktikë e llogaritur. Mes këtyre kohërave shqetësuese dhe të turbullta, iluzioni i një udhëheqësi që pretendon se është i patëmetë mund të jetë ngushëllues. Megjithatë, mbetet një mirazh.

Çmimi i mospërfilljes së nënshkrimit të Trump do të rritet në ditët, javët dhe muajt në vijim. Tregjet e aksioneve do të rrotullohen në mënyrë të egër, pasi aleancat e forta do të vazhdojnë të shpërbëhen, besimi i publikut do të shkatërrohet. Dhe përmes trazirave shkëmbore, Donald Trump do të mbetet i sigurt se ka të drejtë. Kjo është ajo që e bën presidentin e pamatur të Amerikës kaq të rrezikshëm./Al Jazeera