Connect with us

Ekonomi

Si politikanët po tërheqin yjet e medias sociale

Politikanët e Amerikës Latine përpiqen të tërheqin yjet e mediave sociale, shpesh në mënyrë të pahijshme. Votuesit në rajon i duan influencuesit. Por është e vështirë të bindësh njerëzit të duan politikanët, shkruan The Economist

Vitin e kaluar, tre muaj pasi bashkëshorti i saj ra nga ballkoni i hotelit dhe vdiq, Deolane Bezerra, një avokate penale 33-vjeçare, nisi një reality show në YouTube.

Tragjedia e saj personale shkaktoi shumë publicitet, pasi i shoqi, MC Kevin, ishte këngëtar i njohur dhe rrethanat e vdekjes së tij përfshinin alkoolin dhe tradhtinë bashkëshortore, të raportuara me hollësi nga mediat.

Shumë brazilianë donin të ndiqnin jetën e përditshme të zonjës Bezerra dhe motrave të saj. Sot ajo ka më shumë se 14 milionë ndjekës në Instagram, aplikacioni për ndarjen e fotove dhe videove.

Ajo ka pranuar se kërkon nga 400,000 realë (73,000 dollarë) në 1.8 milionë realë, për kontratat e reklamimit (The Economist u përpoq të intervistonte zonjën Bezerra, por ajo nuk u reagoi).

Kjo do ta bënte një nga personazhet e famshëm dixhitalë më të paguar në Brazil. Së fundmi, ajo ishte ftuar për të takuar Luiz Inácio Lula da Silva, i njohur si Lula, ish-presidenti nga Partia e Punëtorëve (PT), i cili pritet të fitojë postin e vjetër në zgjedhjet e tetorit.

“Gëzohem që e di se gjithçka që shpresoj për Brazilin, është në manifestin tuaj”, postoi ajo më pas, së bashku me një foto të tij, duke e puthur në ballë. (Më 14 korrik, policia bastisi shtëpinë e saj në një hetim për pastrim parash. Ajo mohon keqbërjen.)

Zonja Bezerra është një influencuese online, pra një personazh i famshëm në internet që i bind ndjekësit të blejnë gjëra. Influencuesit janë më me ndikim në Amerikën Latine sesa në rajone të tjera, gjë që shpjegon se pse të gjithë, nga politikanët te prodhuesit e parfumeve, po përpiqen të fitojnë miratimin e tyre.

 

 

Bota e Selfie

Një sondazh nga agjencia mediatike, We Are Social, tregon se 22% e përdoruesve të internetit në botë, ndjekin nga një influencues (megjithëse përkufizimet e influencuesit ndryshojnë). Në Brazil, kjo shifër është 44%.

Në Argjentinë dhe në Kolumbi, është rreth një e treta (shih grafikun). Sipas një sondazhi të konsumatorëve të kryer nga kompania e të dhënave, Statista, dy të pestat e brazilianëve thonë se kanë blerë një produkt për shkak të një influencuesi, përqindja më e lartë midis 56 vendeve të anketuara.

Nielsen, një firmë e kërkimit të tregut, vlerëson se Brazili ka 500,000 influencues potencialë në mediat sociale (të cilët i përkufizon si persona me më shumë se 10,000 ndjekës). Kjo është më shumë se kudo tjetër.

Influencuesit e Amerikës Latine mund të jenë njerëz të zakonshëm, si dhe të famshëm. Zonja Bezerra nuk ishte shumë e njohur deri vitin e kaluar. Launchmetrics, firmë analitike, është përpjekur të masë se sa vlen miratimi i një influencuesi, në krahasim me koston e montimit të një fushate reklamimi konvencionale, që do të nxiste të njëjtën shkallë angazhimi te publiku.

Firma zbuloi se, kur Jean Carlo León, influencues kolumbian 25-vjeçar, ngarkoi një postim në Instagram për Prada-n, markë italiane e modës, ai krijoi publicitet me vlerë 620,000 dollarë gjatë gjashtë muajve.

Kjo mund të tingëllojë e dobët po ta krahasosh me Kendall Jenner, influencuese dhe modele amerikane, e cila gjeneroi gjashtë herë më shumë publicitet (3.7 milionë dollarë) me një postim në Instagram për Prada-n, gjatë së njëjtës periudhë. Por Jenner ka 250 milionë ndjekës, rreth 40 herë më shumë se zoti León.

Amerika Latine e etur për mediat sociale

Rajoni i Amerikës Latine mund të jetë veçanërisht i ndjeshëm ndaj influencuesve, sepse amerikanët latinë janë veçanërisht të etur për mediat sociale. Kolumbianët, brazilianët, argjentinasit dhe meksikanët, vlerësohet se shpenzojnë mesatarisht tre orë e gjysmë në ditë në mediat sociale, një orë më shumë se mesatarja globale.

Argjentinasit që përdorin Instagram në një smartphone Android, shpenzojnë 17 orë në aplikacion çdo muaj. Në të kundërt, amerikanët me një smartphone Android, shpenzojnë më pak se tetë orë në aplikacion çdo muaj. Një sondazh vlerësoi se WhatsApp ishte shkarkuar në 99% të celularëve inteligjentë në Brazil.

Influencuesit në botë shpesh i këshillojnë ndjekësit e tyre për të përmirësuar pamjen e jashtme, gjë që tashmë është bërë një biznes i madh në Amerikën Latine. Në Argjentinë, një nga siguruesit shëndetësorë më të mëdhenj privatë, ofron plane që përfshijnë nga një procedurë të kirurgjisë plastike në vit.

Brazili, ku zhvillohen 13% e operacioneve kozmetike me dëshirë në botë, sipas Shoqatës Ndërkombëtare të Kirurgjisë Plastike Estetike, filloi të ofronte ulje tatimore për operacionet kozmetike në vitin 2010. Një anëtar i shërbimit të të ardhurave, pretendonte se “operacionet kozmetike kanë të bëjnë edhe me shëndetin fizik dhe mendor”. Influencuesit online shpesh diskutojnë mbi procedurat kozmetike që kryejnë.

Të rinjtë u besojnë më shumë influencuesve sesa partive politike, thotë Camila Rocha, e cila shkroi një studim mbi rininë dhe demokracinë në Argjentinë, Brazil, Kolumbi dhe Meksikë. Javiera Mieres, influencuese kiliane e modës, mendon se për shkak se influencuesit postojnë online dhe flasin me fansat e tyre pothuajse çdo ditë, “njerëzit ndihen sikur po ndërveprojnë me një mik”. Kur flasin për politikë, ndjekësit e tyre i dëgjojnë.

Jair Bolsonaro, presidenti populist i Brazilit, shfrytëzoi mediat sociale për të fituar zgjedhjet në vitin 2018. Grupet pro-Bolsonaro shpenzuan me miliona dollarë duke pushtuar WhatsApp-in me biseda jo të këndshme për kundërshtarin e tij, Fernando Haddad nga partia e Lulës, PT. Në të kundërt, PT ka qenë më e ngadaltë në përqafimin e fushatës dixhitale.

Në prill, Lula postoi në Twitter se i kishin “kërkuar të rinovonte” praninë e tij në mediat sociale. Këtë postim e shoqëroi me një foto ku kishte pozuar me syze dielli rozë. Ai tha se do të hapte një llogari në TikTok dhe në Kwai, dy platforma të transmetimit të videove. Gjithashtu ai filloi të shoqërohet me influencues online.

Por influencuesit online mund të jenë aleatë të ndërlikuar. Më 13 korrik, Anitta, yll brazilian i muzikës pop, me 63 milionë ndjekës në Instagram, i dha një shtysë të befasishme fushatës së Lulës, duke postuar një foto të saj veshur me një kostum të kuq, e mbështetur në një shtyllë striptizmi, me logon e partisë së Lulës, të skalitur në pjesën e poshtme.

Ajo tha se nuk e mbështeste partinë PT, por se do të ripostonte mesazhe në mbështetje të Lulës në TikTok, Twitter dhe Instagram. Tre ditë më vonë, ajo përsëriti se nuk ishte anëtare e PT-së dhe e ndaloi partinë të përdorte imazhin e saj në fushata.

Politikanët gjithashtu rrezikojnë që të duken si budallenj. José Antonio Kast, një katolik i devotshëm, i cili kandidoi për të qenë president i Kilit vitin e kaluar, ftoi një influencuese të quajtur Daniella Chávez, për të kryesuar eventin e tij të fundit të fushatës. Kjo i çuditi disa nga mbështetësit e tij më të ngushtë.

Zonja Chávez është një modele e Playboy me një kanal në OnlyFans, një platformë abonimi provokuese, ku ajo poston video me mbishkrime të tilla, si: “Mezi pres t’ju tregoj se çfarë ka midis këmbëve të mia!”

Në mënyrë të ngjashme, në Argjentinë, presidenti Alberto Fernández ftoi në rezidencën e tij L-Gante-n, atëherë një këngëtar 21-vjeçar, pak para zgjedhjeve të ndërmjetme në nëntor.

Zoti Fernández ndoshta shpresonte se takimi i tyre do të tërhiqte votuesit e rinj në koalicionin e tij të majtë, për të cilin pretendon se u shërben të varfërve. Fatkeqësisht, L-Gante ka bërë tatuazh në fytyrë fjalën “i pasur”. Zoti Fernández u tall nga publiku.

Disa influencues nuk duan të postojnë për politikën, nga frika se mos humbasin para. Zonja Mieres në Kili më parë postonte video në mbështetje të Gabriel Boric, presidentit të ri të majtë. Por tani që është një influencuese me kohë të plotë, ajo e përmend politikën vetëm në Instagram, nëpër video që fshihen automatikisht pas 24 orësh.

“Asnjë influencues nuk dëshiron të ndërmarrë rrezikun e të qenët shumë politik, sepse përndryshe, markat nuk të punësojnë”, thotë ajo. Luísa Sonza, këngëtare braziliane, kohët e fundit pohoi se markat po bojkotonin ata që denoncuan zotin Bolsonaro.

Ndoshta për shkak të vështirësisë për të bindur influencuesit, disa politikanë kanë bërë përpjekje vetë. Në zgjedhjet presidenciale të Kolumbisë në qershor, Rodolfo Hernández, kandidati 77-vjeçar, pothuajse fitoi duke postuar në TikTok, se slogani i tij ishte “i vjetër, por i shijshëm”. Ai arriti mbi 5 milionë pëlqime. Kaq nuk mjaftoi për t’u zgjedhur, por arriti shumë pranë fitores./ Përktheu: Lira Muça

Ekonomi

Guvernatori i BSH Gent Sejko: Inflacioni i çmimeve të produkteve të konsumit ka pësuar rënie

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë Gent Sejko, në një deklaratë për mediat, pasqyroi situatën ekonomike në vend. Sejko theksoi se inflacioni i çmimeve të produkteve të konsumit ka pësuar rënie.

Sejko thekson se punësimi është në rritje në vend, ashtu sikundër pagat po njohin rritje.

“Inflacioni i çmimit të produkteve të konsumit ka pësuar rënie. Ky inflacion në rënie është bazuar në atë që ndodh në rajon dhe në Europë. Presionet e brendshme inflacioniste janë më të qëndrueshme. Rritja ekonomike ka ardhur nga përshpejtimi i rritjes së investimeve publike, nga ambienti stimulues financiar dhe pritjet pozitive për të ardhmen.

Punësimi në ekonomi u rrit me 0.6 përqind, pagat në sektorin privat u rritën. Zgjerimi i punësimit dhe i pagave ka rritur ekonominë. Tregjet financiare paraqiten të sigurta. Kredia për sektorin privat është zgjeruar akoma më shumë. Rritja ekonomike do të gjejë mbështetjë në shëndetin financiar të kompanive private”, deklaroi guvernatori Sejko.

Continue Reading

Ekonomi

Shqiptarët më të “varfrit” në BE, EUROSTAT: Konsumi dhe të ardhurat më të ulëta

Shqipëria vijon ta ketë të humbur garën për rritjen e mirëqenies së qytetarëve të saj.

Të dhënat e fundit të përditësuara të Eurostat (ky është përditësimi i dytë) tregojnë se vendi vijoi që të ishte i fundit në Europë, si për të ardhurat për frymë në raport me madhësinë e ekonomisë, ashtu dhe për të ardhurat në raport me fuqinë blerëse, me këtë të fundit që është një tregues i mirëqenies materiale të familjeve.

Ndonëse ekonomia po rritet më shpejt sesa rajoni, sërish familjet dhe individët shqiptarë janë më të varfër sesa shtetet e tjera fqinjë, sidomos kur maten për të ardhurat sipas fuqisë blerëse.

Të ardhurat për frymë në raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto (PBB) ishin sa 34% e mesatares së Bashkimit Europian. Ndonëse në rritje me tre pikë përqindje në raport me vitin e kaluar, sërish Shqipëria është e fundit në Europë (të dhënat për Kosovën nuk raportohen).

Nivelin më të lartë në rajon e ka Mali i Zi, me 50% të mesatares europiane, e ndjekur nga Serbia me 44%, Maqedonia e Veriut me 42% dhe Bosnjë-Hercegovina me 35%.

Përveçse me Bosnjën, diferenca në të ardhura me vendet e tjera të rajonit është thelluar, duke treguar për një zhvillim më të qëndrueshëm të shteteve fqinjë, që kanë arritur të përmirësojnë me ritme më të shpejta mirëqenien e qytetarëve të tyre.

Edhe treguesi tjetër, ai i konsumit individual për frymë, që mat të ardhurat sipas fuqisë blerëse, apo mirëqenien e një familjeje e vendos Shqipërinë në fund, së bashku më Bosnjë Hercegovinën.

Ky tregues është për Shqipërinë sa 41% e mesatares europiane. Përkeqësim ka bërë Bosnjë-Hercegovinë, ku raporti është njëlloj me Shqipërinë në 41%, nga 42% që ishte në përditësimin e parë.

Rekordin e mban Mali i Zi me 63%, Serbia me 53%, Maqedonia e Veriut me 50%.

Sipas Eurostat, Konsumi aktual individual, i referohet të gjitha mallrave dhe shërbimeve të konsumuara aktualisht nga familjet. Megjithëse PBB për frymë është një tregues i rëndësishëm dhe i përdorur gjerësisht i nivelit të mirëqenies ekonomike të vendeve, konsumi për frymë mund të jetë më i dobishëm për krahasimin e mirëqenies relative të konsumatorëve në vende të ndryshme, sqaron INSTAT.

Europa

Në vitin 2022, nivelet e konsumit aktual individual (AIC) në Bashkimin Europian patën dallime të konsiderueshme. E përdorur si masë e mirëqenies materiale të familjeve, AIC për frymë e shprehur në standardet e fuqisë blerëse (PPS) varionte nga 69% në 138% të mesatares së BE-së në vendet e BE-së.

Ashtu si në vitet e mëparshme, Luksemburgu regjistroi nivelin më të lartë të AIC për frymë në BE me 38% mbi mesataren e BE-së, e ndjekur nga Austria dhe Gjermania (të dyja 18% më lart), Holanda (16% më lart) dhe Belgjika (15% më lart). ). Në vitin 2022, nëntë vende të BE-së regjistruan AIC për frymë mbi mesataren e BE-së.

Nivelet më të ulëta të AIC për frymë u regjistruan në Bullgari (31% nën mesataren e BE-së), Hungari (29% më poshtë), Kroaci dhe Letoni (të dyja 24%) dhe Sllovaki (23% më poshtë).

Gjatë tre viteve të fundit, AIC për frymë në raport me mesataren e BE-së ka ndryshuar në shumicën e vendeve të BE-së. Midis viteve 2020 dhe 2022, nivelet e AIC u rritën në 18 vende të BE-së, më së shumti në Bullgari (69% e mesatares së BE-së në 2022 krahasuar me 60% në 2020), Kroaci (76% nga 69%), Rumani (86% nga 81% ), dhe Irlandë (94% nga 89%).

Nga ana tjetër në shtatë vende të BE-së pati rënie të niveleve të konsumit aktual individual.

Uljet më të mëdha u regjistruan në Danimarkë (110% në 2022 kundrejt 121% në 2020), Gjermani (118% kundrejt 124%) dhe Finlandë (109% kundrejt 114%).

Luksemburgu dhe Irlanda ende shënojnë PBB-në më të lartë për frymë në 2022

Në vitin 2022, si në vitin 2020 dhe 2021, Luksemburgu dhe Irlanda shënuan nivelin më të lartë të PBB-së për frymë të shprehur në PPS në BE, në 156% dhe 135% mbi mesataren e BE-së.

Të dhënat tregojnë dallime thelbësore midis vendeve të BE-së për sa i përket PBB-së për frymë, e përdorur për të matur aktivitetin ekonomik. Pas Luksemburgut dhe Irlandës, Danimarka (36% mbi mesataren e BE-së), Holanda (30% më lart), Austria (24% më lart) dhe Belgjika (20% më lart) vijnë në krye të listës me një PBB për frymë më shumë se 20% mbi mesataren.

Në të kundërt, Bullgaria (38% nën mesataren e BE-së), Greqia (33% më poshtë) dhe Sllovakia (29% më poshtë) shënuan PBB-në më të ulët për frymë./monitor

Continue Reading

Ekonomi

Papunësia bie në nivele minimale historike, punësimi nxitet nga shërbimet, por bie në industri

Shkalla zyrtare e papunësisë në Shqipëri arriti në 10,5%, në tremujorin e tretë 2023, duke shënuar një rekord historik minimal.

Sipas të dhënave të INSTAT, shkalla zyrtare e papunësisë u ul me 0,03 pikë përqindje, në krahasim me tremujorin e tretë të vitit 2022, dhe me 0,2 pikë përqindje, krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2023.

Shkalla zyrtare e papunësisë për burrat është 10,1% dhe për gratë 11,1%. Krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2022, shkalla e papunësisë është rritur me 0,2 pikë përqindje për burrat dhe është ulur me 0,2 pikë përqindje për gratë.

Ndonëse papunësia ka rënë në shkallë kombëtare, ajo është rritur tek të rinjtë. Sipas INSTAT, shkalla zyrtare e papunësisë për të rinjtë 15-29 vjeç është 22,0 %. Krahasuar me tremujorin e tretë të vitit 2022, shkalla e papunësisë për të rinjtë, është rritur me 1,6 pikë përqindje. Krahasuar me tremujorin e dytë 2023, ky tregues është ulur me 0,3 pikë përqindje.

Shkalla e papunësisë për grupmoshën 30-64 vjeç është 7,6 %. Në terma vjetorë ky tregues është ulur me 0,1 pikë përqindje dhe krahasuar me tremujorin e mëparshëm ka një ulje me 0,1 pikë përqindje

Punësimi bie në industri, rritet në shërbime

Gjatë tremujorit të tretë të vitit 2023, shkalla e punësimit për popullsinë 15-64 vjeç është 67,7%.

Numri i të punësuarve për popullsinë 15 vjeç e lart, nga tremujori i tretë i vitit 2022 në tremujorin e tretë 2023, është rritur me 1,2%. Në terma vjetorë, punësimi ulet me 3,0% në sektorin e bujqësisë dhe me 2,0% në sektorin e industrisë, ndërsa u rrit me 6,1% në sektorin e shërbimeve.

Krahasuar me tremujorin e mëparshëm, në tremujorin e tretë 2023, punësimi për popullsinë 15 vjeç e lart u rrit me 1,1%. Punësimi ulet me 2,5% në sektorin e industrisë dhe me 1,3 në sektorin e shërbimeve, ndërsa u rrit me 7,3 në sektorin e bujqësisë.

Shkalla e punësimit për burrat e grupmoshës 15-64 vjeç është 73,4 %, ndërsa për gratë është 62,2%.

Krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2022, shkalla e punësimit është rritur për burrat me 1,7 pikë përqindje, ndërsa për gratë është rritur me 2,7 pikë përqindje. Në tremujorin e tretë të vitit 2023 shkalla e punësimit të të rinjve është 44,8%.

Krahasuar me tremujorin e tretë të vitit 2022, shkalla e punësimit të të rinjve është rritur me 1,1 pikë përqindje dhe në krahasim me tremujorin e dytë 2023 ështe rritur me 0,7 pikë përqindje. Për popullsinë 30-64 vjeç, në tremujorin e tretë 2023, shkalla e punësimit është 78,2%.

Shkalla e punësimit

Sipas INSTAT, në tremujorin e tretë 2023, shkalla e punësimit për popullsinë 15-64 vjeç është 67,7%. Gjatë këtij tremujori, numri i të punësuarve gjithsej u rrit me 1,6%, krahasuar me tremujorin e tretë të vitit 2022, dhe është rritur me 0,5%, krahasuar me tremujorin e dytë 2023.

Në tremujorin e tretë 2023, shkalla zyrtare e papunësisë në Shqipëri, për popullsinë 15 vjeç e lart, është 10.5%, duke pësuar rënie me 0,03 pikë përqind, krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2022 dhe është ulur me 0,2 pikë përqind, krahasuar me tremujorin e mëparshëm.

Në tremujorin e tretë 2023, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës, për popullsinë 15-64 vjeç, është 76,1 %. Krahasuar me tremujorin e tretë të vitit 2022, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 2,7 pikë përqindje më e lartë, ndërkohë që krahasuar me tremujorin e mëparshëm është rritur me 0,3 pikë përqindje.

Për gratë, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 70,2%, ndërsa për burrat ky tregues është 82,2%. Për burrat, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 12,1 pikë përqindje më e lartë sesa për gratë. Krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2022, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës për gratë është rritur me 2,8 pikë përqindje dhe për burrat me 2,5 pikë përqindje

Gjatë tremujorit të tretë të vitit 2023, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës për të rinjtë e moshës 15-29 vjeç është 57,5%.

Ky tregues është rritur me 2,6 pikë përqindje, krahasuar me tremujorin e tretë të vitit 2022, dhe është rritur me 0,8 pikë përqindje në krahasim me tremujorin e dytë 2023. Për popullsinë 30-64 vjeç, në tremujorin e tretë 2023, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 84.6%./Monitor

Continue Reading

Ekonomi

Euro prek nivelin më që ulët që nga korriku, i afrohet pragut të 101 lekëve

Euro e ka mbyllur javën me një rënie të mëtejshme në kursin e këmbimit me Lekun. Sipas kursit zyrtar të Bankës së Shqipërisë, Euro u këmbye të premten me 101.17 lekë, duke humbur 0.75 pikë krahasuar me një ditë më parë. Kursi i këmbimit mes Euros dhe Lekut ka prekur nivelin më të ulët që prej datës 25 korrik të këtij viti. Tashmë, kursi ndodhet shumë pranë nivelit minimal historik prej 100.49 lekësh, që u regjistrua në 20 korrik të këtij viti.

Leku vazhdoi të forcohej edhe kundrejt valutave të tjera kryesore. Dollari Amerikan ra më tej në vlerën e 92.89 lekëve, niveli më i ulët që prej datës 2 gusht. Paundi Britanik u këmbye me 117.42 lekë, vlera më e ulët që prej datës 25 korrik.

Kursi i këmbimit tashmë është kthyer në mënyrë të papritur në vlerat e verës, kur prurjet valutore të lidhura kryesisht me turizmin sjellin një efekt të zakonshëm sezonal, që këtë vit ishte gjithsesi shumë më i fortë se kurrë më parë. Por, rikthimi në vlera të përafërta edhe në këtë periudhë të vitit dëshmon për një mbiçmim të monedhës vendase të mbështetur tashmë mbi faktorë më të qëndrueshëm se ata sezonalë.

Sipas agjentëve të këmbimit valutor, tregu vazhdon të karakterizohet nga një ofertë e lartë e lartë e valutës, të ndërthurrur me një ofertë të pakët të monedhës vendase.
Prurjet e mëdha valutore këtë vit lidhen me shifrat rekord të turizmit hyrës, me nivelet e larta të investimeve të huaja, por edhe me një vit ta favorshëm për sektorin energjetik, i karakterizuar nga eksporte në rritje, sidomos në muajt e vjeshtës. Këto eksporte vlerësohet se kanë pasur një rol në rritje në ofertën për valutë gjatë muajve të fundit.

 

 

Nga ana tjetër, likuiditeti në monedhën vendase është mjaft i shtrënguar. Rritja vjetore e depozitave në lekë pothuajse është stopuar, ndërsa rritja e ofertës monetare të lekut në tërësi (përfshirë depozitat dhe paratë jashtë bankave) është më e ulëta që prej fillimit të vitit 2019. Një rol të rëndësishëm në pakësimin e ofertës së lekut ka luajtur politika fiskale shtrënguese e qeverisë dhe suficiti buxhetor pranë niveleve më të larta historike.

Ky vit po mbyllet me Lekun që ndodhet në pozita më të forta se kurrë më parë në historinë prej afërsisht dy dekadash të këmbimit me Euron. Muaji dhjetor në përgjithësi shoqërohet me një shtim të ofertës valutore, sidomos në pjesën e dytë të tij, të lidhur me kthimin e emigrantëve dhe me një rigjallërim sezonal të turizmit. Historikisht, kjo ka sjellë një farë rënieje të kursit të këmbimit të Euros në javët e fundit të vitit.

Por, nga ana tjetër, tendenca gjithnjë e më e theksuar e qeverisë për ta përqendruar shpenzimin e deficitit buxhetor në muajin dhjetor, mund të japë efektin e kundërt dhe të rimëkëmbë përkohësisht kursin e monedhës europiane. Një fenomen i tillë u vërejt në ditët e fundit të vitit 2022./monitor.al

Continue Reading

Ekonomi

“E premte e zezë” për Euron, kursi me Lekun prek nivelin më të ulët prej fillimit të gushtit

Leku e mbylli javën duke u forcuar më shumë në kursin e këmbimit me të gjitha valutat e huaja kryesore. Sipas kursit zyrtar të këmbimit të Bankës së Shqipërisë, Euro u këmbye të premten me 102.43 lekë, duke humbur rreth 1.5 lekë në harkun e një jave në kursin e këmbimit me monedhën vendase. Ky është niveli më i ulët i kursit të këmbimit Euro-Lek që prej datës 2 gusht.

Rënia e Euros ka tërhequr në rënie të gjitha valutat e tjera kryesore që kuotohen në tregun shqiptar. Dollari Amerikan zbriti në nivelin e 93.9 lekëve dhe në harkun e një jave ka humbur afërsisht 1.7 lekë në kursin e këmbimit. Edhe kursi i Dollarit Amerikan me Lekun ka prekur nivelin më të ulët që prej datës 2 gusht.

Paundi Britanik u këmbye në vlerën e 117.97 lekëve, niveli më i ulët që prej datës 25 korrik.

Prej një muaji, Leku ka nisur një cikël të ri dhe deri diku të papritur mbiçmimi në kursin e këmbimit.

 

 

Sipas burimeve nga tregu, rënia është shpejtuar në dy javët e fundit për shkak të një rritjeje të fortë të ofertës së Euros në tregun valutor. Disa prej kompanive që administrojnë hidrocentrale private kanë shitur sasi të mëdha të Euros gjatë kësaj periudhe. Kushtet e favorshme hidrike kanë rritur prodhimin e energjisë elektrike gjatë vjeshtës, duke bërë që bilanci energjetik në këtë periudhë të jetë pozitiv.

Korporata Elektroenergjetike Shqiptare ka kryer eksporte të energjisë gjatë muajit nëntor, por, bazuar në informacionet nga tregu, me sa duket, edhe prodhuesit më të vegjël të energjisë kanë eksportuar në sasi të konsiderueshme. Kjo ka sjellë prurje valutore edhe më të mëdha, duke e zhvendosur në ulje kursin e këmbimit mes Euros dhe Lekut.

Oferta e Euros dhe kërkesa për Lekë në muajt e fundit vlerësohet se është ndikuar edhe nga një tendencë e konvertimit në monedhën vendase të kredive të mbajtura në valutë të huaj. Për shkak të kursit të ulët të këmbimit të Euros dhe normave më të ulëta të interesit për kreditë në Lekë, shumë huamarrës kanë shfrytëzuar rastin për të konvertuar valutën e kredisë së tyre.

Nga ana tjetër, rënia e fortë e kursit po ndikohet edhe nga një ofertë mjaft e shtrënguar e Lekut në tregun valutor. Depozitat bankare në lekë paraqiten në stanjacion, ndërsa agregati monetar M2 po shfaq normat më të ulëta të rritjes në pesë vitet e fundit.

Një rol shumë të rëndësishëm në uljen e ofertës së Lekut besohet se ka luajtur suficiti buxhetor rekord i qeverisë shqiptare. Në fund të 10-mujori, vlera e suficitit kishte vlerën e 48 miliardë lekëve, pranë niveleve më të larta historike që ishin regjistruar në fund të muajit shtator.

Pritshmëritë ishin që në muajt e fundit të vitit qeveria të rriste ritmin e shpenzimeve, duke injektuar më shumë Lekë në ekonomi. Mendohej se ky mund të ishte një faktor që mund të sillte një zhvlerësim të përkohshëm të Lekut, por deri tani asgjë e tillë nuk ka ndodhur.

Përkundrazi, kursi i Euros po i drejtohet sërish niveleve më të ulëta historike, që u regjistruan në korrik të këtij viti./Monitor

Continue Reading
Advertisement

TRENDING