Kosova
DYSHJA E RREZIKSHME/ Shkëlqimi i Serbisë pas fitores së Trump dhe Richard Grenell
Fitorja e Donald Trump në zgjedhjet presidenciale në SHBA është shënuar si një ngjarje politike që mund të shkaktojë ndryshime të mëdha në botë dhe ato do të varen nga ndryshimi i administratës në Uashington. Ndër njerëzit e Trump që janë parë për poste të larta është Richard Grenell, ish i dërguari special i SHBA-së për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës.
Grenell mund të bëhet këshilltari i presidentit amerikan për sigurinë kombëtare, megjithëse përmendet edhe mundësia për të marrë postin më të lartë në Departamentin e Shtetit, si sekretar i shtetit, gjë që do ta vendoste atë në krye të politikës së jashtme.
Pritet që nga ky pozicion i ri, Grenell të mund të “kujtojë” angazhimin e tij të mëparshëm si i dërguar special për dialogun ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, të cilin e ka kryer kur Trump ishte në Shtëpinë e Bardhë herën e kaluar.
Gjatë mandatit të tij u arrit Marrëveshja e Uashingtonit, e cila u nënshkrua në Shtëpinë e Bardhë nga presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq dhe ai i atëhershëm i Kosovës, Avdulah Hoti.
Përveç Marrëveshjes së Uashingtonit, gjatë administratës Trump u përmend edhe një iniciativë diplomatike jozyrtare në të cilën Serbia dhe Kosova po shqyrtonin idenë e shkëmbimit të territoreve, sipas së cilës Serbia do të merrte veriun e Kosovës, ku serbët përbëjnë shumicën e popullsisë, dhe Kosova Luginën e Preshevës, ku shqiptarët janë shumicë.
Vuk Velebit, drejtor ekzekutiv i nismës Pupin, tha për NIN se pikërisht njohurite e Grenell-it për rajonin dhe emërimi i tij i mundshëm në një pozicion të rëndësishëm mund të jetë një mundësi për Serbinë që “të ngrejë marrëdhëniet me SHBA- në në nivelin e aleancës”.
Nga ana tjeter, Aleksandar Popov, drejtor i Qendrës për Rajonalizëm, beson se autoritetet serbe dëshiruan fitoren e Trump dhe presidenti i Serbisë ishte ndër të parët që e uroi atë. Popov beson se Vuçiq mund të presë favore më të medha nga Shtëpia e Bardhë gjatë administratës Trump, ndër të tjera, sepse Grenell në mandatin e kaluar ishte më i favorshëm për politikat e tij, por edhe për shkak të lidhjeve tme Jared Kushner, i cili mund të ndërtoje një kompleks biznesi në vendin e rrënimit të Shtabit të Përgjithshëm në Beograd.
Velebit beson se SHBA-të do të luajnë një rol më të madh në dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës.
Popov tha se, duke pasur parasysh mandatin e mëparshëm të Trump, nuk do të ketë më sinkronizim me BE-në siç ka ekzistuar deri më tani.
“Kësaj radhe mendoj se soloja do të përsëritet, sepse edhe atëherë Trump i ka perceptuar lideret e Evropës jo si konkurrente, por si tipa të padëshirueshëm në disa plane” – theksoi Popov.