Bota
Irani ekzekuton të paktën 314 të burgosur
Me një listë të gjatë të krimeve për të cilat shqiptohet dënimi me vdekje, Irani ka ekzekutuar të paktën 314 të burgosur gjatë vitit të kaluar. Vetëm Kina ka ekzekutuar më shumë të burgosur dhe atë mbi 1.000. Organizata Iran Human Rights, në fakt tha se shifra është 333, që paraqet një rritje të ekzekutimeve, krahasuar me vitin 2020, kur ishin ekzekutuar 267 të burgosur.
Numri alarmues i ekzekutimeve – shumica besohet se janë kryer përmes varjes – ka tërhequr vëmendjen e pjesës më të madhe të organizatave të komunitetit ndërkombëtar, që besojnë se dënimi me vdekje është mizor, degradues dhe çnjerëzor. Por, pse kaq shumë të burgosur iranianë janë ekzekutuar në dy vjetët e fundit? Ndërsa dënimet e detyrueshme me vdekje ekzistojnë për disa vepra, tendencat e vërejtura ngrenë pyetje lidhur me motivin e vërtetë prapa këtyre dënimeve.
Kur gjykohen për ndonjë krim, qytetarët iranianë nuk janë të barabartë para ligjit. Burrat kanë më shumë të drejta se gratë, myslimanët kanë më shumë të drejta se jomyslimanët dhe myslimanët shiitë kanë më shumë të drejta se ata sunit, të cilët janë minoritet në këtë shtet.
Minoritetet etnike po ashtu janë në disavantazh në sistemin e drejtësisë. Edhe pse përbëjnë vetëm 2 deri në 5 për qind të popullsisë së Iranit, 21 për qind e të ekzekutuarve më 2021 ishin nga minoriteti baluç dhe 26 për qind vetëm në gjysmën e parë të vitit 2022.
Po ashtu, Irani është një prej shteteve të pakta në botë që ekzekuton persona të mitur. Ligji ndërkombëtar ndalon dënimin me vdekje për personat që kanë qenë nën 18 vjeç në kohën e kryerjes së krimit për të cilin janë dënuar. Në Iran, megjithatë, të miturit zakonisht mbahen në burgje dhe ekzekutohen pasi të kenë arritur moshën madhore. Më 2021, një djalë që kishte qenë 15 vjeç në kohën e arrestimit, u ekzekutua në Iran pasi kishte kaluar pothuajse 20 vjet në burg duke pritur ekzekutimin e dënimit kapital. Aktualisht, mbi 85 të dënuar, që janë të mitur, janë në listë të pritjes për t’u ekzekutuar në Iran.
Të metat e sistemit gjyqësor
Edhe sistemi gjyqësor dhe gjykatat në Iran shihen gjerësisht si diskriminuese, të anshme dhe thuhet se ndikojnë në kriteret që përdoren për të zbatuar dënimet me vdekje.
Kreu i sistemit gjyqësor emërohet drejtpërdrejt nga lideri suprem i Iranit, Ayatollah Ali Khamenei. Sipas ligjit iranian, të dyshuarit lejohen që të kenë qasje te një avokat, por të drejtat e tyre për të zgjedhur avokatin janë të kufizuara. Në rastet serioze penale dhe ato që kanë të bëjnë me akuza për sigurinë, të dyshuarit mund të zgjedhin avokat nga një listë e miratuar nga kreu i gjyqësorit.
Asnjë nga të dënuarit me vdekje për të cilët organizata Iran Human Rights ka informacione nuk ka pasur qasje te një avokat në fazën paraprake të çështjes, pas arrestimit të tyre.
Gjykatat revolucionare
Në Iran, krimet e ndryshme trajtohen nga gjykata të ndryshme. Rastet e përdhunimeve dhe vrasjeve trajtohen nga gjykatat penale. Ndërkaq armiqësia kundër Zotit, rebelimi i armatosur dhe rastet e lidhura me drogë trajtohen nga gjykatat revolucionare, të cilat janë përgjegjëse për shumicën e shqiptimeve të dënimeve me vdekje në 12 vjetët e fundit.
Megjithatë, këto gjykata nuk janë transparente dhe gjykatësit janë shkelës të mëdhenj të fuqive të tyre ligjore, duke iu pamundësuar të dënuarve që të kenë qasje tek avokatët dhe duke lejuar marrje në pyetje nën torturë ose nën detyrim për të pranuar krimet.
Gjykatat revolucionare po ashtu janë përgjegjëse për shqiptimin e dënimeve ndaj personave që gjenden fajtorë për kritikat ndaj autoriteteve. Në qershor të vitit 2021, Parlamenti iranian kaloi një draft-ligj që shënjestronte gazetarinë qytetare. Nëse ky legjislacion miratohet, gazetarët apo aktivistët e të drejtave të njeriut që raportojnë për dënimet me vdekje, mund të dënohen edhe vetë me dënim kapital.
Të gjithë këta faktorë lehtësojnë shqiptimin masiv të dënimeve me vdekje në Iran. Në vitet 2021 dhe 2022 ka pasur një rritje dramatike të numrit të ekzekutimeve. Sipas organizatës Iran Human Rights, të paktën 333 persona janë ekzekutuar në mbarë vendim më 2021, që është shifra më e lartë që nga viti 2018. Dhe sipas shifrave të deritashme, viti 2022 pritet të arrijë shifër rekorde të ekzekutimeve, pasi deri më tani janë ekzekutuar 320 persona, sipas Iran Human Rights.
Rritja e numrit të ekzekutimeve për krime të lidhura me drogën po ashtu ka ngritur pyetje duke pasur parasysh rrethanat në të cilat këto ekzekutime po ndodhin. Një amendament i Ligjit kundër narkotikëve, që u miratua në fund të vitit 2017, paraprakisht kishte çuar në ulje të konsiderueshme të numrit të ekzekutive në Iran sa i përket krimeve të lidhura me drogën. Por, më 2021 këto shifra janë rritur për pesëfish, me të paktën 126 persona të ekzekutuar për akuza të lidhura me drogën. Kjo është një shkelje e ligjit ndërkombëtar i cili ndalon dënimin me vdekje për krime që nuk përfshijnë vrasje të qëllimshme.
Numri më i lartë i ekzekutimeve lidhur me krime të drogës në Iran më 2021 ndodhën në korrik, që po ashtu ishte muaji pas zgjedhjeve presidenciale, kur shpërthyen protestat për krizën ekonomike dhe mungesën e ujit. Më 26 korrik të vitit 2021, përderisa protestat po ndodhnin në Kermanshah, REL-i raportoi se përveç forcës brutale të përdorur kundër protestuesve paqësorë, po ashtu kishte pasur një valë arrestimesh në periferi të këtij qyteti.
Në një intervistë për REL-in, drejtori i Iran Human Rights, Mahmood Amiry-Moghaddam, foli edhe për një trend tjetër: numri i ekzekutimeve bie gjatë periudhave zgjedhore. Ai tha se ekzekutimet pauzohen sepse bota i kushton më shumë vëmendje asaj se çfarë ndodh brenda shtetit në kohë zgjedhjesh.
Numri i ekzekutimeve nisi të rritej pasi Ebrahim Raisi mori detyrën në gusht të vitit 2021 dhe mesatarja mujore e ekzekutimeve gjatë presidencës së tij pothuajse është e barabartë me të gjitha ekzekutimet e kryera gjatë shtatë vjet e gjysmë të presidencës së Hassan Rohanit.
Mbingarkesa në burgje
Në maj dhe qershor të këtij viti, 33 persona u ekzekutuan në gjashtë burgje të ndryshme në mbarë Iranin. Amnesty International gjeti se që nga fillimi i vitit 2022, autoritetet në burgun Raja’i Shahr, në perëndim të Teheranit, ekzekutojnë mesatarisht pesë persona çdo javë dhe në disa javë deri në dhjetë të dënuar. Këto shifra të larta ekzekutimesh ndodhën në periudhën kur drejtuesi i gjyqësorit, Gholamhossein Mohseni Ejei, dhe zyrtarë të tjerë të lartë të gjyqësorit, dhanë deklarata lidhur me nevojën për të adresuar çështjen e mbingarkesës në burgje.
Qendra Abdorrahman Boroumand veçse e kishte vërejtur këtë gjë edhe gjatë viteve paraprake. Midis viteve 2007 dhe 2008, shefi i atëhershëm i gjyqësorit, Ayatollah Shahroudi, zbatoi një strategji që kishte për qëllim zgjidhjen e numrit të madh të lëndëve. Kjo strategji rezultoi me mbylljen e shpejt të një numri të madh të lëndëve, por megjithatë më 2013 kishin mbetur të pazgjidhura pothuajse 1 milion lëndë gjyqësore. Shefi i gjyqësorit më pas lëshoi udhëzues të tjerë për të përshpejtuar këto procese. Nga vitet kur u lëshuan këta udhëzues, ekzekutimet në Iran janë rritur në mënyrë dramatike, duke arritur rekord prej 1.054 ekzekutimesh më 2015.
Bisedimet bërthamore
Edhe një tjetër trend ka ndodhur gjatë bisedimeve për marrëveshjen bërthamore midis Iranit dhe fuqive perëndimore. Amiry-Moghaddam nga Iran Human Rights tha se autoritetet iraniane vëzhgohen më pak kur bisedimet zhvillohen, siç ishte rasti në fillim të vitit 2021, kur përpjekjet për ta ringjallur marrëveshjen – pas tërheqjes së Shteteve të Bashkuara nga pakti – rinisën.
Në këtë periudhë pati rritje të ekzekutimeve dhe e njëjta gjë kishte ndodhur edhe gjatë rundeve fillestare të bisedimeve për marrëveshjen në periudhën 2013-2015.
Pauzimi i ekzekutimeve publike
Për herë të parë në dekada, asnjë ekzekutim publik nuk është raportuar në Iran më 2021 dhe kjo gjë i është atribuuar pandemisë COVID-19. “Megjithatë, raportet e fundit lënë të kuptohet se autoritetet iraniane po planifikojnë të rikthejnë ekzekutimet publike”, tha organizata Iran Human Rights. “Dënimet e fuqishme nga komuniteti ndërkombëtar dhe shoqëria civile në Iran mund të parandalojnë këtë praktikë barbare që të rikthehet në rrugët e shtetit”.
Bota
Zbulohet rrjeti i pros*titucionit me të mitura në Greqi, mes tyre 5 shqiptare
Greqia tronditet përsëri pas zbardhjes së në rasti të ri të prostitucionit të të miturve.
Policia greke ka arrestuar katër persona që dyshohet se shfrytëzonin dhe prostituonin vajza të mitura. Mes vajzave që shfrytëzoheshin janë 5 shtetase shqiptare dhe 2 greke.
Konkretisht Departamenti për Mbrojtjen e të miturve në sektorin e Sigurisë së Atikës, ka kordinuar dhe zbatuar një operacion të gjerë policor në 17-18 mars 2024 në Vyrona, Aigaleo dhe sheshin e Atikës dhe Omonoias duke hetuar raste që vajza të mitura detyroheshin të prostituonin në hotele në qendër të kryeqytetit.
Në kuadër të operacionit u identifikuan dhe u arrestuan katër shtetas dy gra 25 dhe 21 vjeçe, dhe dy meshkuj 54 dhe 25 vjeç në bazë të akuzës për trafikim të vazhdueshëm të qënieve njerëzore.
Siç thuhet në aktakuzë nga vera e vitit 2023, 25-vjeçarja ka rekrutuar shtatë vajza të mitura, të cilat kishin mbushur moshën 14 vjeç, pasi më parë kishte krijuar një marrëdhënie miqësore me to, duke lehtësuar takimet me klientët, me qëllim shfrytëzimin seksual të tyre në motele në qendër të Athinës.
Dy burrat 25-vjeç dhe 54-vjeç merreshin me transportin dhe dërgimin e vajzave në hotele me mjetet e tyre.
Të arrestuarit janë dërguar në prokurorinë kompetente dhe më pas në organin hetimor. Eshtë rasti i dytë që organet greke brenda 3 muajsh arrestojnë grupe tutorësh që përdorin për prostiticion vajza të mitura . Në janar madje kreu i një grupi të tillë ishte nje 31 vjeçare shqiptare.
Bota
Megaprojekti i NATO-s në Ballkan që do të kushtojë miliarda dollarë
Në Rumani ka filluar ndërtimi i bazës më të madhe të NATO-s në Evropë, raporton Euronews.
Bëhet fjalë për një megaprojekt me vlerë 2.5 miliardë dollarë dhe baza e madhe do të mbulojë deri në 2800 hektarë.
Sipas Euronews, në fakt do të jetë një zgjerim i bazës ekzistuese të Forcave Ajrore Rumune, “Mihail Kogălniceanu”.
Në mënyrë që trupat dhe pajisjet ushtarake të NATO-s të kenë absolutisht gjithçka që u nevojiten, pista të reja, hangarë për aeroplanë dhe helikopterë, një numër magazinash për armë, karburant dhe të gjitha pajisjet e mundshme do të zgjerohen dhe ndërtohen dhe do të ndërtohen shkolla të reja për nevojat e vetë ushtarëve dhe familjeve të tyre, kopshte, dyqane dhe spital.
Kështu, një nga qëllimet e deklaruara të Moskës dhe Presidentit Putin – për ta shtyrë NATO-n sa më larg nga kufijtë rusë – në fakt dështoi.
Bota
“Të ardhurat e aseteve ruse mund të dërgohen në Ukrainë”, Borrell: Konsensus të fortë brenda BE…
Kryediplomati i Bashikimit Evropian, Josep Borrell ka deklaruar se ekziston një “konsensus i fortë” në BE për të përdorur asetet e ngrira ruse për të ndihmuar Ukrainën.
Borrell foli me gazetarët pas një takimi me ministrat e jashtëm të vendeve anëtare të BE-së të hënën. Ai konfirmoi se të ardhurat nga asetet mund të dërgoheshin në Ukrainë.
“Unë nuk them se ka pasur unanimitet, por një konsensus të fortë për të marrë këtë vendim”, tha ai.
Më herët sot, Këshilli Evropian ra dakord të rrisë mbështetjen e tij për Ukrainën me 5 miliardë euro.
Nga ana tjetër Ukraina vazhdon të theksojë nevojën e saj për armë, municion dhe ndihmë, me Presidentin Zelenskyy që ia përsëriti këtë mesazh senatorit amerikan Lyndsey Graham të hënën.
Bota
Përplaset autobusi me pasagjerë/ Raportohet për më shumë se 20 viktima
Njëmbëdhjetë njerëz me plagë të rënda u dërguan në spitalin e provincës Helmand.
Të paktën 21 njerëz kanë vdekur dhe 38 të tjerë u plagosën dje kur një autobus pasagjerësh u përplas me një çisternë naftë në provincën jugore Helmand të Afganistanit.
Një motoçikletë ishte përplasur fillimisht me autobusin që shkonte drejt Kabul, duke shkaktuar vdekjen e dy personave në motor.
Më pas autobusi jashtë kontrolli kaloi në drejtim të kundërt duke u përplasur me çisternën që shkonte drejt Herat, njoftonin autoritetet në rrjetet sociale.
Mjetet u përfshinë nga flakët pak pas përplasjes. Pamjet nga vendngjarja tregonin automjetet e djegura dhe metalin e përhapur në autostradë.
Dy personat në motoçikletë, tre persona në mjetin çisternë dhe 16 pasagjerë të autobusit humbën jetën në aksidentin tragjik.
Bota
Bombardimet e Izraelit në Gaza/ OBSH thirrje për mbrojtjen e spitaleve: Po rrezikoni mjekët
Ndërkohë që Izraeli ka intensifikuar sulmet në zonën Rafah të Gazës jugore, Organizata Botëror e Shëndetësisë ka bërë thirrje për të pasur kujdes spitalet.
Në një deklaratë të bërë nga drejtori i përgjithshëm i OBSH, Tedros Adhanom Ghebreyesus, ka kërkuar që të ketë kujdes të madh për spitalin Al-Shifa në veri të Gazës ku po rrezikohet jeta e punonjësve të kujdesit shëndetësor.
“Spitalet nuk duhet të jenë kurrë fusha beteje. Ne jemi jashtëzakonisht të shqetësuar për situatën në spitalin Al-Shifa në veri të Gazës, i cili po rrezikon punonjësit e kujdesit shëndetësor, pacientët dhe civilët.”– shkruan në rrjetin social “X, drejtori i përgjithshëm i Organizatës Botërore të Shëndetësisë, Tedros Adhanom Ghebreyesus .
“Spitali vetëm kohët e fundit ka rikthyer shërbimet minimale shëndetësore. Çdo armiqësi apo militarizimi i objektit vë në rrezik shërbimet shëndetësore, aksesin në autoambulanca dhe dërgimin e furnizimeve jetëshpëtuese”, shtoi numri një i OBSH-së, i cili më pas përfundoi: “Spitalet duhet të të jenë të mbrojtur. Pushoni zjarrin!”.
Më herët ushtria izraelite dhe Shin Bet njoftuan se në operacionin në kompleksin spitalor Shifa në qytetin e Gazës u vra Faiq Mabhuoch , kreu i operacioneve të sigurisë së brendshme të Hamasit.
-
Pinknews18 hours ago
“O i pafytyrë mos më bëj gangon mua”/ Përleshje fizike mes Julit dhe Romeos
-
Pinknews22 hours ago
Agravon debati/ Ledjona i thyen vezën në kokë Romeos (PAMJET)
-
Kronike18 hours ago
E rëndë/ 42-vjeçarja lind në shtëpi dhe hedh foshnjën në ujërat e lumit
-
Aktualitet19 hours ago
Gjendet vendndodhja e Vis Martinajt? Shokon eksperti i sigurisë: Ka bërë operacione
-
Kosova23 hours ago
Çështja e dinarit/ Osmani: Është arritur dakordësi për një pjesë të propozimit amerikan
-
Pinknews21 hours ago
“Nëna më ka fshirë numrin…”/ Familjarët kundër lidhjes së Bardhit me Sarën
-
Pinknews23 hours ago
“I paedukatë, flet për moralin dhe…”/ Romeo shpërthen keq ndaj Julit, aktori i përmend karrierën banorit
-
Pinknews7 hours ago
“Sa herë ke bërë s*ks brenda një nate”, modelja shqiptare i përgjigjet pyetjes pikante