Nga Dritan Hila

Edi Rama ka hapur një ekspozitë në Athinë ku kanë marrë pjesë personalitetet më të larta të politikës greke. Konkretisht kryeministri i Greqisë Kyriakos Mitsotakis, pastaj edhe ministri i Jashtëm Dendias, etj. Kjo në fakt është një taktikë e përdorur prej kohësh nga Edi Rama. Të njëjtën gjë ai e bëri edhe në Francë. Hapi ekspozitë pikturash. Pas kësaj mori edhe titullin e Kalorësit të Legjionit të Nderit. Rama ka hapur ekspozita edhe në Kinë edhe vende të tjera me ndikim botëror. Rama e përdor pikturën si një mjet për të carë tregjet e politikës botërore. Unë mendoj që i ka shërbyer kjo, edhe Ramës edhe vendit.

Neve deri tani kemi qenë një vend i cili është prezantuar me politikanë të fortë, ose politikanë të korruptuar, ose të dyja bashkë. Edi Rama e ka këtë njolle të vendosur nga mediat, por ka arritur ta sfumojë këtë politike të kundërshtarëve të tij, duke u paraqitur si një kryeministër i cili here shfaq anën e tij sportive, here atë të batutave dhe here atë anën si artist. Ketë e përforcon edhe duke thënë që: “Unë jam një politikan i rastësishëm, sepse jam piktor!”. Kjo e ka prezantuar Shqipërinë me një fytyrë ndryshe, në sytë e botës. E ka paraqitur Ramën si një politikan te butë, pavarësisht se në realitet këtu në Shqipëri, ai është një politikan i dorës së fortë.

Rama është politikan po aq i fortë sa Berisha, në Shqipëri, nëse do i krahasojmë. Ai e kontrollon me dorë të hekurt partinë. Madje edhe më shimë se Berisha, si ai kishte edhe fraksione brenda partisë te cilat dilnin jashtë kontrollit të tij. Ndërsa Rama e kontrollon me dorë te hekurt partinë. Por në sytë e Perëndimit dhe të botës, ai paraqitet si një njeri i butë, artist, si një njeri që do të çojë përpara Shqipërinë. Është i zoti te paraqesë ato vepra që ai ka bërë, siç janë rilindja urbane, agroturizmat, pra Shqipëria turistike. Ka punuar në këtë drejtim dhe fakt është që televizionet më të mëdha ndërkombëtare tashmë e kanë Shqipërinë në agjendën e tyre. Ka ditur ta vendosë Shqipërinë në një fokus të tij, bashkë me veten.

Ajo që bën përshtypje është vizita në Shqipëri dhe zbutjet e toneve nga ana e politikës greke. Duhet thënë që Mitsotakis i ri është një politikan i formuar në SHBA. Ai përfaqëson të djathtën greke, atë të djathtë që mbart anën më të zezë të marrëdhënieve shqiptaro-greke, të armiqësisë ndaj shqiptarëve. Por për fat, kjo periudhë tranziconi ka bërë që shumë parti të ekstremit të djathtë siç ishte Agimi i artë, koha i sfumoi duke e lehtësuar edhe të djathtën greke nga pesha e ekstremistëve. Momentalisht Mitsotakis përfaqëson një familje të madhe politike në Shqipëri, përfaqëson të djathtën greke dhe po përpiqet ta modernizojë atë. Ai tha fjalë pozitive në ekspozitë. Gjithashtu edhe Dendias, i cili sipas të dhënave është ngë Vunoi, i njëjti fshat nga është nëna e Ramës.

Mua ma kanë thënë himariotë, të cilët kanë punuar në vilën verore të Dendias në Korfuz që ai vetë flistë shqip dhe nuk ishte fort entuziast kur i përmendën termin e vorio-epirit. Kemi të bëjmë me një politikë të Ramës i cili po përdor pikturën si një mjet për të zbutur marrëdhëniet me ato vende të cilat kanë qenë armiqësore ndaj Shqipërisë deri tani dhe për ta përdorur si armë ndaj vendeve të fuqishme. Duhet thënë që Rama në këtë periudhë, kur bota është ndezur në konflikte midis Perëndimit dhe Lindjes, midis bllokut ruso-kinez dhe atij Perëndimor, ka ditur të mbajë një politikë të butë.

Rama nuk do mbesë ne histori për shkak te pikturave të tij, por për shkak se minimalisht ka qenë 10 vjet kryeministër. Rama ka mbajtur një profil të ulët me Kinën. Nuk ka përdorur të njëjtën gjuhë që përdorin Perëndimorët, ata që quhen skifterë në politikë. Kjo ështe reflektuar edhe në marrëdhëniet që ne kemi me Kinën. Rama nuk ka përdorur një gjuhë skifterësh kundër Rusisë. Ka marrë pjesë në sanksione se janë të domosdoshme, por nuk ka marrë edhe një pozite flamurtari kundrejt Ukrainës. Sepse Rama ka qenë i qartë që në fillim. Kjo është një betejë mes dy vëllezërve sllavë që në fillim. Ukrainasit nuk kanë qenë përkrahës se mëdhenj të Kosovës, madje edhe sot që flasim nuk e njohin atë.

Ambasadori i tyre i bën elozhe Beogradit dhe i jep siguri që nuk do e njohë Kosovën. Rama si një diplomat i mirë, edhe me Ukrainën nuk është treguar entuziast, i ka akorduar si ndihmë 1 milion dollarë dhe ato s’e dimë nëse ia ka dhënë apo jo. Është treguar me një këmbë në frena. Nuk është treguar agresiv ndaj Rusisë, pavarësisht se Rusia është mike e Serbisë. Por duhet të dimë se në politikën e madhe, Rusia nesër del, ne një koniunkturë të caktuar e tradhton Serbinë. Nëse Rusisë do t’i jepet mundësia që t’i njihet aneksimi i Krimesë, kundrejt njohjes që ajo do t’i bënte Pavarësisë se Kosovës, Rusia do ta bënte pa asnjë pikë vrarje të ndërgjegjes apo dhembshuri për Serbinë. Situata ka ndryshuar.

Perëndimi sot është në fazen kur mendon që mund ta marrë pavarësinë e Kosovës, njohjen nga Serbia pa pasur nevojë për miratimin e Rusisë, sepse pozicioni i Rusisë sot është shumë i dobët, pavarësisht se është anëtare e këshillit të sigurimit, problemi i saj është që ka këputur të gjitha urat me Perëndimin. Duhet thënë që Rama nuk ka treguar ndonjë qëndrim i cili nesër mund ta bëjë të vështirë një bisedim midis qeverisë shqiptare dhe asaj ruse apo kineze. Politikën e tij me Greqinë Rama ka ditur ta luajë bukur. Ai ka qenë një kundërshtar i bërjes së varrezave të ushtarëve greke në luften italo-greke, por që varrezat shtriheshin përgjatë gjithë vijës së pretenduar nga ana e grekëve. Ai ka ditur ta mbajë këmbën në frena.

Është edhe një qasje e zgjidhjes së problemit të detit duke kaluar midis Shillës dhe Karibdës. Në një krah ka opinionin nacionalist shqiptar m, i cili është shumë i vëmendshëm ndaj zgjidhjes që do t’i japë. Në krahun tjetër ka aleatin e vet strategjik i cili është Erdogan. Personalisht mendoj se dërgimi i çështjes së kufirit detar te Shqipërisë në Gjykatën Ndërkombëtare të Detit është pak problematike sepse ne nuk kemi juristë te mirë të së drejtës ndërkombëtare, aq më tepër nuk kemi juristë të së drejtës detare. Mirëpo ka të ngjarë që çështjen tonë ta marrë përsipër studioja e bashkëshortes se Tony Blair dhe kjo e bën një argument te fortë në favorin tonë, me shpresën se edhe mund të fitojmë.

Kam frikë se grekët i ka trembur kjo sepse dihet influenca që ka çifti Blair ne politikën botërore, e sidomos kur bëhet fjalë për dete, ku janë amerikanët dhe anglezët ata që e bëjnë ligjin. Me anë të kësaj diplomacie Rama ia ka dalë që të zbusë gjakrat dhe ky është një nga faktorët që e mbajnë atë në pushtet.