Shormaz: Nga frika e humbjes së pushtetit, Vuçiç është rikthyer te rrënjët e tij, agresiv dhe kërcënues ndaj fqinjëve

Artikull i autorit nga Dragan Sormaz për The Geopost

Ka kaluar pothuajse një vit që kur publikova rubrikën time në të cilën parashikova se Vuçiç do të humbiste pozicionin e tij në politikën e jashtme dhe se deri në fund të vitit 2025 ai do të humbiste edhe pushtetin e tij ekzekutiv! Biden ishte ende president i Shteteve të Bashkuara, dhe unë e shkrova tekstin një muaj para tragjedisë së madhe në Novi Sad, shembjes së një tendë, në të cilën vdiqën 16 persona dhe një nënë e re mbeti me aftësi të kufizuara të rënda. Si arsye përmenda se politika e tij e balancimit nuk do të tolerohej më, se sistemi i tij klientelist i korruptuar po shkaktonte pakënaqësi në rritje në Serbi, dhe se Komisioni, Këshilli dhe Parlamenti i ri duhet të bëjnë presion mbi Serbinë që të bëjë ndryshime për shkak të planit të zgjerimit të vitit 2030 (nuk do të ketë reforma me Vuçiçin), për shkak të marrëdhënies së tij me Rusinë, dhe SIDOQORISHT për shkak të Dodikut dhe Kosovës! Ato ditë sapo kanë ardhur, dhe ne po i jetojmë!

I frikësuar për fatin e tij dhe atë të regjimit që drejton, Aleksandar Vuçiç është rikthyer plotësisht te rrënjët e tij – në politikën radikale të viteve 1990. Retorika agresive, dashakeqe dhe kërcënuese ndaj fqinjëve të tij është bërë një pjesë dominuese e rrëfimit të tij, me të gjithë regjimin dhe makinën mediatike që e mbështet atë duke ndjekur me besnikëri shembullin.

Ashtu si në vitet 1990, objektivat kryesore të retorikës nxitëse neoradikale janë dy pika kyçe të nxehta në rajon: Kosova dhe Bosnja dhe Hercegovina. Në një përpjekje për të provuar me retorikë ksenofobe se ai është një nacionalist më i madh se kundërshtarët e tij të rinj pro-rusë – Lompar, Kusturica, Danica Grujičić, Šarović, Kavčić, Ković – Vučić dhe ministrat e tij kanë filluar hapur të heqin dorë nga Marrëveshja e Brukselit dhe të akuzojnë BE-në dhe udhëheqësit e shqiptarëve të Kosovës se po mashtrojnë Serbinë. Duke vepruar kështu, Vučić fsheh me zgjuarsi faktin se, me Marrëveshjen e Brukselit, Beogradi zyrtar në thelb u zotua të përmbushte atë që duhej të kishte bërë më parë në përputhje me Rezolutën 1244 dhe Marrëveshjen Ushtarako-Teknike të Kumanovës. Në këmbim, Prishtina u zotua të formonte një Union të Komunave me shumicë serbe, gjë që u vu seriozisht në pikëpyetje pas tërheqjes së serbëve nga institucionet e Kosovës dhe incidentit të dështuar terrorist në Banjë.

Duke pasur parasysh që Kosova po përballet me zgjedhje të reja parlamentare dhe lokale, Vuçiç po shfrytëzon boshllëkun që rezulton për të intensifikuar retorikën e tij ndaj Prishtinës, duke e çuar Serbinë në prag të distancimit të hapur nga BE-ja dhe pezullimit zyrtar të procesit të integrimit evropian. Megjithatë, po ndodhin gjëra me të cilat publiku serb nuk është mësuar. Serbët e akuzuar nga prokurorët kosovarë për arsye të ndryshme po arrijnë gjithnjë e më shumë marrëveshje me gjyqësorin dhe po pranojnë fajësinë. Për shembull, ekziston rasti i një serbi që rrëfeu pjesëmarrjen në sulmin ndaj KFOR-it në maj 2023 dhe ra dakord për një dënim me 5 vjet burg. A e di dikush në Serbi se çfarë po u zbulojnë këta të akuzuar serbë prokurorëve kosovarë tani që ata tashmë e kanë pranuar fajësinë e tyre? Kush i inkurajoi, organizoi dhe financoi ata? Ekziston edhe rasti i një zyrtari të qeverisë serbe që pranoi përhapjen e urrejtjes etnike!!! Kemi mësuar se gjatë hetimit, autoritetet kosovare gjetën gjithashtu prova se i njëjti zyrtar kishte regjistruar bisedat e delegacioneve në Bruksel për vite me radhë, përfshirë ato pas dyerve të mbyllura, dhe se i kishte dërguar ato në BIA! Ja se si hyri amatori në Kosovë! Të gjitha këto akuza kundër Vuçiqit tani i ndajnë edhe pjesëmarrësit në dialog – BE-ja, SHBA-ja, NATO-ja! Pas zgjedhjeve të 12 tetorit, Kosova do të fillojë menjëherë procesin e formimit të një Unioni të Komunave me shumicë serbe, duke përfunduar kështu Marrëveshjen e Brukselit! Serbët do të orientohen institucionalisht edhe drejt Prishtinës, ndërsa Kosova do të ecë pa pengesa drejt anëtarësimit në organizatat ndërkombëtare!

Nga ana tjetër, regjimi i Vuçiçit, në lidhje me krizën e fundit në Bosnjë dhe Hercegovinë, përpara 30-vjetorit të Marrëveshjes së Dejtonit, e ka vendosur Serbinë në pozicionin e pengut të politikave shkatërruese dhe katastrofike të Milorad Dodikut dhe regjimit të tij kleptokratik në Banja Luka. Edhe pse Beogradi zyrtar nuk ka të drejtë ligjore ose legjitime për të sfiduar vendimet përfundimtare të një shteti sovran fqinj, ky ishte pikërisht përfundimi kryesor i Këshillit të Sigurisë Kombëtare, të kryesuar nga Vuçiç. Kthimi i Slobodan Milosheviqit në një rrugë pa krye është bërë një shprehje simbolike e kthimit të Vuçiçit në fillimet e tij radikale dhe të Serbisë, të cilën ai e udhëheq, duke hyrë në një fazë të re izolimi politik dhe një zone rreziku në lidhje me të ardhmen e vendit. Me një telefonatë dhe një vizitë disa orëshe nga Meloni, Macron, jam i sigurt, ia bëri të qartë Vuçiçit se nuk do t’i ofronte Dodikut asnjë ndihmë, sepse në një botë demokratike, mosmarrëveshjet ligjore nuk zgjidhen përmes argumenteve! Çështja është se Vuçiç nuk e njeh ose nuk interesohet për demokracinë, por vetëm për integralizmin serb, në të cilin ai do të jetë në gjendje të vazhdojë të bëjë çfarë të dojë! Me vendimin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në Sarajevë, Dodik nuk është më formalisht dhe ligjërisht president i entitetit Republika Srpska! Ditët në vijim do të tregojnë se deri në çfarë mase Bosnja dhe Hercegovina është një shtet që mund ta zbatojë vendimin dhe ta dërgojë Dodikun në burg, si dhe të mbajë zgjedhje për presidentin e entitetit.

Paralelisht me retorikën e shtuar ndaj fqinjëve të saj, retorika anti-evropiane në Serbi ka arritur nivele të histerisë së përgjithshme ditët e fundit. Një përmbledhje e shkurtër historike ofron një pasqyrë të qartë të faktit se retorika anti-evropiane ka qenë e pranishme në një formë ose në një tjetër gjatë gjithë mbretërimit të Vuçiçit. Megjithatë, derisa BE-ja tregoi qëllime serioze për t’u zgjeruar në Ballkanin Perëndimor, kjo retorikë ishte e ngadaltë. Që nga momenti kur Brukseli arriti një marrëveshje për zgjerimin në rajonin tonë, paniku i përgjithshëm mbretëroi në Beograd dhe histeria anti-evropiane u zhvendos në shpejtësi të lartë. Kjo me të drejtë na paraqet një dilemë: a e ka braktisur regjimi i Vuçiçit zyrtarisht integrimin evropian si qëllim strategjik të Serbisë? Kjo është bërë pyetja e të gjitha pyetjeve, përgjigjja e së cilës më në fund do të zbulojë Vuçiçin e paqëndrueshëm dhe politikën e tij të dyfishtë, të cilën ai e ka fshehur nën maskën e politikës së “katër shtyllave”. Neutraliteti është një dredhi ruse në të gjithë botën, veçanërisht në ish-BRSS dhe në Ballkan. Ukraina dhe Moldavia e kanë braktisur këtë politikë, Gjeorgjia është në një pozicion të ngjashëm me Serbinë, ndërsa Azerbajxhani dhe Armenia po i kthejnë gjithnjë e më shumë shpinën Rusisë! Si vend dhe komb, e humbëm mundësinë që patëm në fund të viteve 1980! Jemi bërë FJALËPËRFJALË ajo që parashikoi Ante Marković – pozicioni ynë tani është i tillë që jemi një periferi e largët e Evropës, të varfër dhe me një shpirt të helmuar! Tani kemi një mundësi për të përmirësuar situatën e kombit dhe vendit tonë, për të zënë më në fund vendin tonë në botën euroatlantike! Është më mirë ta shfrytëzojmë atë, sepse vetëm një budalla pengohet dy herë mbi të njëjtin gur!