Connect with us

Bota

Europa pa gaz rus në dimër, si do mbijetojë

Gjatë muajve të fundit, çmimet e gazit dhe energjisë elektrike në Evropë janë rritur në nivele të paprecedenta me gati 100 për qind. Më pas ato ranë me 1/3, dhe tani janë rritur sërish, që në momentin kur Rusia njoftoi se rivënia në punë e gazsjellësit “Nord Stream 1”, që dërgon gazin rus në Gjermani, do të pezullohej për një kohë të pacaktuar.

Shumë udhëheqës evropianë kanë reaguar ndaj luhatjeve të forta në çmimeve të energjisë në Evropë duke fajësuar tregjet. Por “vrasja e lajmësit” nuk është asnjëherë qasja e duhur. Për politikë-bërësit evropianë, paqëndrueshmëria ekstreme e tregjeve të energjisë, tregon se këto tregje nuk janë më racionale.

Në fakt, gazi natyror po bëhet një mall i rrallë, dhe çmimet e energjisë thjesht po reagojnë në përputhje me rrethanat. Pezullimi nga Rusia i punës së gazsjellësit “Nord Stream I” nuk ishte diçka e papritur, duke pasur parasysh faktin që nivelet evropiane të rezervimit të gazit po rriten me shpejtësi, dhe presidenti rus Vladimir Putin e di se do ta humbasë ndikimin e tij gjeopolitik nëse Evropa përgatitet për dimrin që po vjen pa gazin rus.

Shkalla e problemit është e madhe. Para se ta pushtonte Ukrainën, Rusia plotësonte rreth 30 për qind të nevojave për gaz të Evropës. Që nga muaji shkurt, vendet evropiane janë detyruar që ta kompensojnë këtë humbje përmes kursimeve të energjisë dhe importeve nga burime alternative.

Në frontin e kursimeve, rekordi i Evropës ka qenë deri më sot i përzier. Çmimi i lartë i gazit, e ka detyruar industrinë të përdorë lëndë djegëse alternative apo të reduktojë prodhimin. Kështu kompanitë gjermane përdorën 20 për qind më pak gaz në qershor, krahasuar me të njëjtën periudhë vitin e kaluar.

Por përdoruesit më të mëdhenj të gazit gjatë muajve të dimrit do të jenë familjet. Dhe ndërsa moti ftohet më shumë, do të jetë e vështirë që t’i bindësh njerëzit ta pakësojnë ngrohjen e shtëpive të tyre. Qeveritë evropiane po u kërkojnë tashmë konsumatorëve që të ulin nivelin e termostateve dhe të bëjnë më pak dush me ujë të ngrohtë.

Por apele të tilla, ka të ngjarë të kenë pak ndikim. Edhe forcimi i rregullave për ngrohjen e godinave publike, pritet që të sjellë kursime të vogla. Ndërgjegjësimi i familjeve për krizën e gazit do të jetë thelbësor për të ndihmuar që Evropa të mund ta kalojë dimrin, pa pasur nevojë të përdorë racionimin e detyruar.

Por kjo gjë nuk do të jetë e lehtë. Mesatarisht, çmimet e gazit për konsumatorët familjarë janë dyfishuar që nga gushti i vitit 2021. Por shumë prej tyre nuk e kanë vënë re ende plotësisht, pasi përdorin shumë më pak gaz gjatë muajve të verës, dhe paguajnë shuma mujore fikse, që do të verifikohen se janë rritur vetëm disa muaj më vonë.

Por ndërkohë, rritja e çmimeve të energjisë tashmë po nxit protesta të mëdha në gjithë kontinentin. Përballë presionit politik në rritje, disa vende anëtare të BE-së kanë shpërndarë subvencione për të ulur çmimet e konsumit. Franca ka kufizuar çmimet e gazit dhe energjisë elektrike, ndërsa Italia e ka ulur normën e TVSH për gazin.

Për pasojë, çmimet e gazit për familjet ranë me 15 për qind në Itali, mbetën të qëndrueshme në Francë, ndërsa u rritën me afro 20 për qind në Gjermani. Kostoja fiskale e subvencioneve të energjisë do të jetë e madhe, duke arritur në dhjetëra miliarda euro në vendet më të mëdha të BE-së.

Por nuk është kjo më e keqja. Këto subvencionime çmimesh, do të bëjnë që kërkesa për gaz të bjerë më pak se sa do të ishte në rrethana të tjera. Konsumatorët që paguajnë më pak për gazin, do të jenë më pak të prirur të reduktojnë ngrohjen apo të bëjnë më pak herë në muaj dush me ujë të nxehtë.

Ndërkaq, Evropës do t’i duhet që të importojë më shumë gaz sesa do të kishte bërë nëse konsumatorët do të ishin detyruar, nëpërmjet çmimeve më të larta të energjisë, që ta njohin krizën dhe t’i përshtaten asaj. Për më tepër, ku mendojnë se do ta marrin gazin shtesë liderët evropianë?

Shumica e prodhuesve të gazit po punojnë tashmë me kapacitetin maksimal, dhe nuk do të jenë në gjendje të rrisin prodhimin e tyre gjatë muajve të ardhshëm. I vetmi burim potencial i furnizimit shtesë është gazi natyror i lëngshëm (LNG) i devijuar nga Azia. Por kërkesa më e lartë për import nga Evropa, do të ushtrojë edhe më shumë presion mbi çmimet globale të LNG-së, duke e rritur kësisoj faturën e importeve evropiane.

Faktori që e ndërlikon më shumë situatën aktuale, është se vendet evropiane nuk janë të vetmet që po përpiqen t’i mbrojnë konsumatorët nga çmimet e larta të gazit. Disa vende të mëdha importuese në Azi, si Japonia dhe Koreja e Jugut, po kufizojnë me ligj çmimet e energjisë për familjet.

Kjo mund të jetë një nga arsyet pse kërkesa aziatike për gaz ka rënë disi aktualisht, dhe pse çmimet e gazit në bursa ishin të larta edhe para luftës së Rusisë në Ukrainë. Kufiri i çmimeve në Azi, ka sjellë çmime më të larta të importit për Evropën, gjë që më pas i nxit politikë-bërësit evropianë të shtojnë subvencionet për të mbajtur të ulëta çmimet e konsumit, duke vënë në lëvizje një rreth vicioz të çmimeve gjithnjë e më të larta në treg dhe të subvencioneve gjithnjë më të mëdha.

Gjithsesi çmimet mund të rriten, për shkak të ndikimit të madh që do të kishin mbi çmimet globale subvencionet në mbarë BE-në. Por ka një mënyrë më të mirë sesi mund të veprohet. Në vend se ta subvencionojnë konsumin përmes kufijve ndaj çmimeve, qeveritë evropiane duhet të subvencionojnë kursimet e gazit. Për shembull, ata mund të paguajnë familjet për të reduktuar konsumin e tyre këtë dimër. Kjo do të përfshinte edhe uljet e taksave, por analizat e fundit sugjerojnë se subvencione të tilla kryesisht do të shlyenin veten nëpërmjet çmimeve më të ulëta të importit.

Nga ana tjetër, politikë–bërësit mund të inkurajojnë kursimet e energjisë, duke u ofruar familjeve një kufi të çmimit. Sipas kësaj skeme, subvencionet do të mbulonin një shumë bazë për frymë, ku familjet do të paguanin çmimin e tregut për konsum mbi këtë nivel.

Sido që të jetë, politikë–bërësit evropianë duhet t’i shpjegojnë elektoratit të tyre, se gazi është bërë shumë i pakët, dhe se mbrojtja e tyre e plotë nga çmimet më të larta është e pamundur. Dhe përpjekja për ta bërë këtë do të ishte shumë kundër–produktive. Ndërkohë, liderët evropianë mund të përdorin burimet e kufizuara financiare për të krijuar stimuj për familjet për të kursyer, dhe për ta bërë më të lehtë që Evropa t’i japë fund varësisë së saj nga gazi rus.

Shënim: Daniel Gros, anëtar në Qendrën për Studimet e Politikave Evropiane.

Bota

Avokati amerikan qëllohet për vdekje nga klienti i nevrikosur për porosinë në McDonalds (fotot)

Një avokat është qëlluar për vdekje nga një klient i zemëruar për porosinë e tij në një fast-food McDonald’s, pasi tentoi ta qetësonte burrin që po ofendonte stafin, njoftonte policia vendase.

Në ngjarjen e rende në qytetin amerikan të Houston, 46-vjeçari i identifikuar nga familjarët si Jeffrey Limmer, ishte përpjekur të ndërhynte kur klienti përkonte paratë e tij mbrapsht nga punonjësi i McDonalds në autostradën West Interstate 10 në fundjavë.

Por sipas raprotimeve, në vend që të qetësohej, klienti nisi polemikat me Limmer që më pas u kthyen përleshje fizike. Kur më pas ata kishin dalë jashtë në parking, Limmer raportohet se kishte shtyrë përtokë burrin, i cili kishte marrë armën nga makina e tij dhe e kishte qëlluar për vdekje.

Policia tha se Limmer u gjet i vdekur në vendngjarje dhe se oficerët nuk kishin bërë asnjë arrestim pasi autori i dyshuar ishte larguar.

“Xhef gjithmonë ndërhynte për më të dobëtin, donte të bënte gjënë e duhur”, tha për mediat motra e tij Jennifer Thomas.

Limmer jetonte pranë dyqanit ku humbi jetën dhe punonte si avokat me kompaninë Lewis Brisbois në Houston.

Thomas shtoi se nuk çuditej që i vëllai kishte ndërhyrë për t qetësuar burrin e vrau, i cili mbetet në arrati.

Familjarët thonin se shpresonin që ai të kapet dhe të dalë para drejtësisë.

Continue Reading

Bota

Ngjarje e tmerrshme/ Shënjë hakmarrje ndaj bashkëshorti, nëna vret djalin 3 vjeçar më pas dhe veten

Një ngjarje e rëndë ka ndodhur në San Antonio të Teksasit, ku një grua në shenjë hakmarrjeje ndaj bashkëshortit ka vrarë djalin 3-vjeçar dhe me pas veten.

Savannah Kriger 32 vjeç ka detyruar djalin e saj Kaiden 3 vjeç, t’i thotë lamtumirë babait dhe e vret dhe më pas qëllon edhe veten.

Nënë dhe bir u raportuan të zhdukur të hënën pasi ajo u largua nga puna herët për ta marrë atë nga çerdhja për një takim me një mjek.

Ata u gjetën të vdekur herët në mëngjes të martën, 19 orë më vonë, në një kanal kullues në San Antonio, Teksas , me plagë nga armë zjarri. Kriger duhej të përballej me ish-bashkëshortin e saj Brian Kriger në një seancë dëgjimore për paraburgimin po atë ditë.

Hetuesit mblodhën së bashku orët e fundit të Kriger-it të gjallë, ndërsa ajo shkatërroi dy shtëpi në një sulm me armë, mori djalin e saj dhe u shpreh e gëzuar në telefon që ai nuk do ta shihte më.

Continue Reading

Bota

Dërgimi i trupave të NATO-s në Ukrainë/ Egërsohet Rusia: Përbën një rrezik të madh

Rusia tha se dërgimi i trupave të NATO-s në Ukrainë potencialisht do të përbënte një rrezik të madh, duke shtuar se Moska po vëzhgon me kujdes një peticion ukrainas për një ndërhyrje të tillë.

Peticioni, i publikuar në ueb-faqen e presidentit të Ukrainës, thuhet se Ukraina duhet t’i kërkojë Shteteve të Bashkuara, Britanisë dhe shteteve të tjera që të dërgojnë trupa për ta ndihmuar Kievin që të zmbrapsë pushtimin rus.

“Regjimi i Kievit është shumë i paparashikueshëm”, tha zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, kur u pyet për këtë çështje gjatë një konference për media më 8 maj.

“Ne vazhdimisht e kemi thënë se një ndërhyrje e drejtpërdrejtë në terren në këtë konflikt nga ushtritë e shteteve të NATO-s bart një rrezik të madh potencial. Prandaj, ne e konsiderojmë këtë si një provokim të madh dhe sigurisht po e vëzhgojmë situatën me shumë kujdes”, shtoi ai.

Është e paqartë nëse peticioni do të mbledhë votat e nevojshme – 25.000 – që kërkon në mënyrë që presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ta miratojë apo refuzojë. Deri mëngjesit e 8 majit, këtë peticion e kanë nënshkruar 1.594 persona.

NATO e ka mbështetur Ukrainën në luftë, duke i ofruar armë të fuqishme, përfshirë tanke dhe raketa me rreze të gjatë veprimi, por nuk ka ndërhyrë drejtpërdrejtë me trupa, diçka që presidenti amerikan, Joe Biden, dhe ai rus, Vladimir Putin, kanë paralajmëruar se do të çonte në një Luftë të Tretë Botërore.

Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, ka thënë se dërgimi i trupave perëndimore në Ukrainë “do të ishte legjitim” nëse Rusia do të kalonte vijat ukrainase të frontit dhe nëse Kievi do të kërkonte një gjë të tillë.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova, tha më 8 maj se Rusia do të shënjestronte trupat franceze nëse ato do të dërgoheshin në Ukrainë, shtet që po përballet me pushtimin që Moska nisi më 2022.

Continue Reading

Bota

Skandalet para zgjedhjeve për Parlamentin Evropian/ Von der Leyen: AfD-ja po e tradhton Gjermaninë

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, akuzoi partinë AfD se po “tradhton” Gjermaninë, përderisa partia e ekstremit të djathtë është duke u përballur me skandale para zgjedhjeve për Parlamentin Evropian.

Alternativa për Gjermaninë (AfD) muajin e kaluar u përball me një skandal, pasi një këshilltar parlamentar i kandidatit kyç të partisë për zgjedhjet evropiane – që mbahen në qershor – u arrestua nën dyshimin se ka spiunuar për Kinën.

Kandidati, Maximilian Krah, po ashtu më herët është përfshirë në pretendimet e propagandës ruse.

Sjellja e AfD-së është “në mënyrë shkatërruese e pandershme”, tha von Cramon gjatë kongresit të partisë së saj të Unionit Kristiano Demokrat, që u mbajt në Berlin.

Sipas saj, AfD-ja “po bën propagandë për [presidentin rus, Vladimir] Putin dhe po spiunon për Kinën” para zgjedhjeve evropiane.

“Fillimisht, AfD-ja ankohet për njerëzit dhe atdheun, më pas AfD-ja tradhton po këtë atdhe tek autokratët. Duhet t’iu vije turp”.

Sipas von Cramon, programi i partisë së ekstremit të djathët për zgjedhjet evropiane do të shkatërronte vende të punës dhe e akuzoi AfD-në se po dëshiron që ta nxjerrë Gjermaninë nga BE-ja.

Von der Leyen, ish-ministrja gjermane e Mbrojtjes, po kërkon një mandat të dytë në postin e shefes së KE-së.

Sipas sondazheve, AfD-ja është në mesin e disa partive të ekstremit të djathtë në mbarë Evropën që pritet të dalin mirë në zgjedhje./REL

Continue Reading

Bota

Me mish qengji, djathë dhe konjak/ Si u përpoq Macron të magjepste presidentin Xi të Kinës

Presidenti kinez Xi Jinping u largua nga Franca të martën pas një udhëtimi dy-ditor gjatë të cilit ai nuk ofroi lëshime të mëdha mbi tregtinë apo politikën e jashtme, edhe pse Presidenti Emmanuel Macron e shtyu atë për aksesin në treg dhe Ukrainën. Macron dhe gruaja e tij Brigitte u përshëndetën me Xi dhe gruan e tij Peng Liyuan në aeroportin në rajonin jugperëndimor të Pirenejve të Francës, pasi i çuan për drekë në male, kjo pas një dite bisedimesh dhe pompoziteti shtetëror në Paris të hënën.

Një burim i afërt me presidencën franceze tha se udhëtimi mundësoi “bisedime miqësore dhe shumë të sinqerta” që lejuan Macron të transmetonte mesazhe për Ukrainën dhe do të lejonte bisedime më të hapura në të ardhmen. Macron ka një histori përpjekjesh për të krijuar marrëdhënie personale jashtë protokollit në përpjekje jo gjithmonë të suksesshme për të marrë më shumë nga udhëheqës të tjerë. Pasi panë kërcimtarët tradicionalë të performonin nën majat me borë, dy çiftet presidenciale hëngrën proshutë, mish qengji, djathë dhe kekë me boronica të rritura në vend. Xi tha se do t’i bënte proshutës pak publicitet dhe lavdëroi djathin.

Macron i dha Xi-t një batanije leshi të bërë në Pirenej, një fanellë çiklizmi ‘Tour de France’ dhe armagnac nga rajoni i afërt jugperëndimor, një raki në rrezik nga sanksionet tregtare kineze. Macron i bëri presion Xi gjatë gjithë vizitës së tij për të reduktuar çekuilibrin tregtar, me akses më të mirë për firmat evropiane në Kinë dhe më pak subvencione për eksportuesit kinezë, dhe për të rënduar presidentin rus Vladimir Putin për Ukrainën.

Xi tha se ai do të mirëpriste më shumë bisedime të nivelit të lartë mbi fërkimet tregtare, por mohoi se kishte një “problem të mbikapacitetit” kinez, duke hedhur dyshime mbi përparimin që mund të arrihet. Kompanitë franceze dhe kineze përfunduan disa marrëveshje të hënën, duke filluar nga energjia, financat dhe transporti, por shumica ishin marrëveshje për bashkëpunim ose angazhime të rinovuara për të punuar së bashku.

“Xi ishte i qëndrueshëm në sinjalizimin e vullnetit të mirë ndaj bashkëbiseduesve (të tij) francezë, por nuk erdhi me lëshime të prekshme për çështjet që kanë më shumë rëndësi,” tha Mathieu Duchatel i institutit Montaigne.

FITUES?

Në shenjë përparimi në bujqësi, Kina do të lejojë me efekt të menjëhershëm importet e ushqimit me proteina si dhe të brendshmet e derrit nga Franca. Prodhuesit francezë të derrit thanë se marrëveshja e të brendshmeve duhet të rrisë eksportet e derrit me 10%. Një diplomat evropian tha se Xi ishte “fituesi” i vizitës, pasi shtroi imazhin e tij si “sundimtari i botës” ku perëndimorët po i luten që të zgjidhë problemet evropiane në Ukrainë. Hosuk Lee-Makiyama, drejtor i grupit të ekspertëve ECIPE me bazë në Bruksel, tha se vizita ka të ngjarë më pak për të bërë përparim konkret në tregti sesa për të krijuar një hapësirë ​​​​politike që mund t’u nevojitet nëse Donald Trump kthehet në Shtëpinë e Bardhë pas zgjedhjeve të nëntorit në SHBA.

STILI MACRON

Dy çiftet udhëtuan me fluturime të ndara nga Parisi dhe morën makina të ndara në male. Ftesat për në Pirenej për Xi megjithatë u krahasua si e ngjashme me qëndimin e Trump me Macron në 2017 për të parë paradën e Ditës së Bastiljes dhe udhëtimin e presidentit rus Vladimir Putin në vitin 2019 në tërheqjen verore të kështjellës së presidentit francez Bregancon në Francën juglindore.

“Emmanuel Macron tentoi këtë diplomaci narcisiste të ‘Unë i bëj lajka tiranit’ me Vladimir Putinin për pesë vjet, me fortesën Bregancon … shoqërinë,” i tha radios RTL Raphael Glucksmann, i cili drejton biletën e Parlamentit Evropian të socialistëve francezë.

Prodhuesit francezë të konjakut u mblodhën të martën ndërsa Xi prezantoi atë që Macron e përshkroi si një “qëndrim të hapur” ndaj një mosmarrëveshjeje tregtare midis dy vendeve. Një burim diplomatik francez tha se Kina nuk do të vendosë taksa ose detyrime doganore për konjakun francez, në pritje të hetimit. Xi nuk e komentoi këtë gjatë deklaratave të tij të shumta publike të hënën./ Reuters

Continue Reading
Advertisement

TRENDING