“Dokumentet e zbuluara” tregojnë marrëveshjet sekrete midis Assadit dhe Izraelit

Një seri dokumentesh të zbuluara pas rënies së regjimit të Bashar al-Assad në Siri kanë zbuluar një kanal të fshehtë komunikimi midis Sirisë dhe Izraelit.

Megjithëse dokumentet nuk janë verifikuar në mënyrë të pavarur, ato mbajnë letrat zyrtare të Republikës Arabe Siriane dhe vulat e degës së inteligjencës.

Fotografitë e dokumenteve të supozuara u shpërndanë gjerësisht në internet nga disa gazetarë në Siri dhe media në gjuhën arabe pan-arabe.

Përmbajtja e dokumenteve të raportuara sfidon narrativën e gjatë se qeveria e Assadit ishte një kundërshtar i palëkundur i Izraelit, në vend të kësaj duke portretizuar bashkëpunimin e tij të supozuar në operacionet ushtarake izraelite kundër objektivave iraniane.

Paralajmërimet e Izraelit për Sirinë

Ndër dokumentet e supozuara të zbuluara është një letër nga Izraeli që i kërkon Sirisë të frenojë rrjedhën e aseteve ushtarake iraniane dhe Hezbollahut.

Një operativ, i koduar “Moisiu” komunikoi drejtpërdrejt me ish-ministrin sirian të mbrojtjes gjenerallejtënant Ali Mahmoud Abbas, duke përcjellë paralajmërime specifike rreth aktiviteteve të Hamasit dhe implikimeve të tyre. Mesazhet më pas thuhet se i janë përcjellë ish-kreut të Byrosë së Sigurisë Kombëtare, Ali Mamlouk, sipas dokumenteve të zbuluara.

Në një mesazh alarmues të datës 8 prill 2023, zyrtari raportoi se Hamasi kishte lëshuar raketa nga Lartësitë Golan, duke kërkuar që Siria të ndalonte përgatitjet e tilla ose të përballej me pasoja të tmerrshme.

Paralajmërimet e Izraelit u përshkallëzuan, duke deklaruar se masat e mëparshme ishin thjesht një “goditje paralajmëruese” dhe se nëse bashkëpunimi sirian me Iranin vazhdonte, veprimet hakmarrëse do të pasonin, sipas dokumenteve.

Operacionet e koordinuara ushtarake

Më 7 maj 2023, forcat izraelite shënjestruan depot e armëve të lidhura me strukturat komanduese siriane, si pjesë e një strategjie për të çmontuar aftësitë ushtarake iraniane në Siri.

Dokumentet thonë se regjimi i Assadit jo vetëm që merrte inteligjencë nga Izraeli, por gjithashtu koordinoi në mënyrë aktive sulmet kundër pozicioneve iraniane.

“Mbështetja e aftësive të mbrojtjes ajrore të Hezbollahut është një akt kundër Izraelit. Kjo i shërben vetëm interesave të Hezbollahut, ndërkohë që shkakton dëm për ushtrinë tuaj,” thuhej në një letër në dokumente.

Ndërsa qeveria e Assadit e ka pozicionuar veten prej kohësh si një udhëheqës “rezistence” në botën arabe, këto dokumente ekspozuan se regjimi po ndante inteligjencën me Izraelin dhe madje po lehtësonte operacionet ushtarake kundër milicive iraniane.

Ky dyfishim ngre pyetje në lidhje me natyrën e vërtetë të aleancave të Sirisë dhe shkallën e bashkëpunimit të saj me Izraelin.

Strategjia e Iranit pas Assadit

Ndërsa marrëdhëniet e ardhshme të Iranit me Sirinë mbeten të pasigurta, Teherani ka shprehur dëshirën për të ruajtur lidhjet, por suksesi i tij mund të varet nga qasja e grupeve opozitare ndaj Izraelit.

Zyrtarët iranianë kanë bërë thirrje për respektimin e sovranitetit të Sirisë, duke theksuar rëndësinë e distancimit nga ndikimi izraelit.

Irani tha se dëshiron të ruajë marrëdhëniet me Sirinë pas rënies së aleatit kryesor Bashar al-Assad, por se qasja e grupeve opozitare ndaj Izraelit do të ishte vendimtare.

Teherani nuk i ka komentuar raportet për një linjë të drejtpërdrejtë të dialogut me grupet e armatosura që rrëzuan regjimin e Assadit.

Të martën, zëdhënësja e qeverisë Fatemeh Mohajerani bëri thirrje për “respektim të integritetit territorial të Sirisë” dhe tha se populli sirian duhet të vendosë vetë për fatin e tij.

Duke komentuar marrëdhëniet e ardhshme të Iranit me Sirinë, ajo tha se “distanca e tyre nga regjimi sionist” do të ishte një faktor i rëndësishëm vendimtar.