Connect with us

Lifestyle

Pse idetë më të bukura na vijë kur bëjmë dush

Është një e vërtetë e pranuar botërisht, por shumë pak e kuptuar deri tani: Idetë e mëdha na lindin gjatë kohës që jemi duke u larë në dush. Po pse ky mjedis i nxehtë dhe plot avull nxit mendime kaq interesante? Për vite me radhë, shkencëtarët kanë debatuar mbi të ashtuquajturin ‘efekti i dushit’ dhe arsyen pse ndodh.

Tani dy eksperimente të reja kanë ndihmuar në sqarimin e disa prej gjetjeve më të mjegullta.

Eksperimentet e fundit u drejtuan nga Zak Irving, lektor i shkencave njohëse në Universitetin e Virxhinias, SHBA. Ato nënkuptojnë se përqendrimi i palëkundur mbi një detyrë të caktuar,mund të jetë armiku kryesor i krijimtarisë mendore.

Në vend se të mendoni vazhdimisht mbi një problem derisa të zgjidhet, gjetjet e studimit tësugjerojnë se është më mirë të bëni një pushim, dhe të angazhoheni me diçka tjetër që është më pak impenjative siç është dushi. Ky mjedis mund ta lejojë mendjen tuaj të endet lirshëm, pa ndonjë qëllim ose drejtim të caktuar, edhe pse me disa kufizime.

Ndërsa mendimet tuaja sillen sa andej-këtej, studiuesit mendojnë se ju keni më shumë gjasa të gjeni një ide të zgjuar. Nga ana tjetër një detyrë tërësisht e mërzitshme, nuk duket se i kufizon sa duhet mendimet tuaja për të gjeneruar ide kreative. Ka më shumë të ngjarë të shpërqendroheni ose të vazhdoni të mendoni mbi problemin origjinal.

Historikisht, eksperimentet mbi ‘efektin e dushit’ kanë prodhuar rezultate jo të qëndrueshme. Ato e kanë ngatërruar endjen e mendjes me mërzinë, kur në fakt gjenerimi i ideve të pazakonta, mund të kërkojë një ekuilibër delikat midis të menduarit të lirë dhe të menduarit në mënyrë të fokusuar.

Për shembull një studim i vitit 2015, zbuloi se kur një person ka shumë mendime pa lidhjeme një detyrë, kjo mund ta bëjë më të vështirë arritjen e frymëzimit krijues. Me fjalë të tjera, në një moment, mendimet e pakufizuara bëhen joproduktive. Ndaj Irving dhe kolegët e tij projektuan dy eksperimente të reja për të kompensuar këto kufizime.

Eksperimenti i parë u bazua tek 222 pjesëmarrës, shumica e të cilëve ishin femra. Në një provë fillestare, pjesëmarrësve iu dhanë 90 sekonda kohë për të gjetur sa më shumë përdorime alternative për fjalët ‘tullë’ ose ‘kapëse letrash’.

Më pas pjesëmarrësit u caktuan rastësisht në një nga dy detyrat. Grupi i parë u udhëzua të shihte një skenë tërheqëse 3–minutëshe nga filmi “Kur Herri takon Sallin”. Ndërkohë, grupi i dytë pa një video 3-minutëshe të disa burrave që palosnin rrobat në një lavanteri.

Pas ndërprerjes së videove, të dy grupeve iu dhanë papritur 45 sekonda shtesë për të shtuar më shumë ide mbi detyrën e tyre fillestare. Kreativiteti i përgjigjeve të tyre u vlerësua nga studiuesit në bazë të numrit të ideve që gjeneruan dhe risisë së ideve, bazuar në origjinalitetine tyre.

Në fund, pjesëmarrësit raportuan se sa shumë u “bridhte” mendja gjatë segmenteve kohorekur panë videot. Autorët e studimit zbuluan se gjatë videos tërheqëse, bredhja e mendjes u shoqërua pozitivisht dhe me përgjigje më kreative. Nga ana tjetër mërzia që shkaktoi video tjetër nuk shkaktoi ndonjë efekt anësor të dukshëm.

Pas shikimit të videos së lavanderisë, pjesëmarrësit parashtruan më pak ide të pazakonta se sa grupi tjetër. “Këto rezultate sugjerojnë se lloje të ndryshme të të menduarit, nxisin mendimin krijues gjatë detyrave tërheqëse por edhe të mërzitshme. Ndërsa detyrat angazhuese çojnë në një bredhje produktive të mendjes tonë, detyrat e mërzitshme mund të jenë të dobishme, pasi e lejojnë dikë të luhatet midis periudhave të përqendrimit”- shkruan ata.

Eksperimenti i dytë përsëriti eksperimentin e parë midis 118 pjesëmarrësve. Por këtë herë, gjysmës së grupit iu tha në mënyrë specifike se do të riktheheshin tek detyra origjinale pas videos, ndërsa gjysmës tjetër iu dha vetëm një tregues ’i paqartë’ se mund të ndodhte kjo.

Më pas, pjesëmarrësit raportuan se sa tërheqëse i cilësonin videot. Rezultatet nga eksperimenti i dytë, i mbështesin gjetjet kryesore të eksperimentit të parë. Ato sugjerojnë sebredhja e mendjes – ose lëvizja lirshëm e mendimeve – e lehtëson gjenerimin e ideve të reja, “por vetëm gjatë një aktiviteti mesatarisht tërheqës, që vendos disa kufizime mbi mendimin”.

Lifestyle

Gjërat për të cilat njerëzit ju gjykojnë më së shumti

Shoqëria sot përballet me një varg problemesh sociale e një ndër to është edhe paragjykimi. Madje, njerëzit shkojnë aq larg, duke bërë gjykime edhe për gjërat më të vogla që ndoshta ju nuk u kushtoni fare rëndësi.

Ngjyra e rrobave

“Psychology Today”, thotë se njerëzit gjykojnë në bazë të ngjyrave të rrobave tuaja. Nëse ju visheni më shumë me ngjyrë të zezë do të thotë se jeni person më serioz dhe më artistik, ndërsa personat që preferojnë ngjyrat si e kuqja, cilësohen më energjik dhe më të hapur.

Kafshimi i thonjve

Nga anketa të ndryshme është vërtetuar se personat të cilët hanë thonjtë e tyre ose lëvizin këmbët gjatë qëndrimit ulur janë më të stresuar.

Këpucët

Njerëzit kanë shkuar deri tek ky element. Psikologët kanë treguar se këpucët luajnë një rol të rëndësishëm në përshtypjen që njeriu krijon tek të tjerët. Për shembull, lloji i këpucëve tregon moshën, pjekurinë, personalitetin, gjininë, nivelin intelektual e gjëra të tjera.

Mënyra si ju i shtrëngoni duart

Për këtë mund të kemi dëgjuar edhe më parë. Shtrëngimi i duarve mund të tregojë vendosmëri, fuqi dhe guxim apo në anën tjetër, dobësi, frikë dhe vetë-dyshim.

Shkrimi juaj

Personat të cilët shkruajnë me shkronja të vogla janë më të ndrojtur dhe më të rezervuar përkundër personave që shkruajnë me shkronja të mëdha që mendohet të jenë më të hapur.

Continue Reading

Lifestyle

16 Maj, Dita Ndërkombëtare e Dritës

Dita Ndërkombëtare e Dritës festohet çdo vit më 16 maj, në përvjetorin e funksionimit të parë të suksesshëm të lazerit, në vitin 1960 nga fizikani dhe inxhinieri, Theodore Maiman. Kjo ditë është një thirrje për të forcuar bashkëpunimin shkencor dhe për të shfrytëzuar potencialin e tij për të nxitur paqen dhe zhvillimin e qëndrueshëm, shkruajnë mediat e huaja.

Sipas UNESCO-s, Dita Ndërkombëtare e Dritës thekson rolin që luan drita në shkencë, kulturë dhe art, arsim dhe zhvillim të qëndrueshëm dhe në fusha të ndryshme si mjekësia, komunikimi dhe energjia.

Studimi i dritës ka çuar në burime alternative premtuese të energjisë, përparime mjekësore që shpëtojnë jetë përmes teknologjisë dhe trajtimet diagnostikuese, internetin me shpejtësi të dritës dhe shumë zbulime të tjera që kanë revolucionarizuar shoqërinë dhe kanë formësuar të kuptuarit tonë për universin.

Të fundit!

Këto teknologji u zhvilluan përmes shekujsh kërkimesh mbi vetitë e dritës, duke filluar me veprën kryesore të Ibn Al-Haytham, Kitab al-Manazir, “Libri i Optikës”, botuar në 1015 dhe duke përfshirë punën e Ajnshtajnit në fillim të shekullit të 20-të, e cila ndryshoi mënyrën se si mendojmë për kohën dhe dritën.

Pa dritë, planeti ynë do të ishte vetëm një vend i ftohtë dhe djerrë. Në të vërtetë, ku ka dritë, shpesh ka jetë me bollëk. Megjithatë, drita përfaqëson edhe më shumë për njerëzimin. Drita shkon dorë për dore me dijen; është një lente përmes së cilës mund të shihet dhe të kuptohet bota.

Continue Reading

Lifestyle

Kush tha se “epoka” e filmave romantikë ka mbaruar? Sugjerimet e Netflix

Kush tha se “epoka” e filmave romantikë ka mbaruar?  Viti 2024 është i mbushur me filma të tillë dhe këto sugjerime janë provat!

“Challengers”

“Love Lies Bleeding

“The Fall Guy”

“The Idea of You

“Música”

“Lisa Frankenstein”

“Mother of Bride”

“Turtles All the Way Down”

“The Bikeriders”

“Fly Me to the Moon”

“Twisters”

“It Ends With Us”

Continue Reading

Lifestyle

Studimi i ri: Niveli i vetmisë suaj varet sa i sinqertë jeni

Shumica prej nesh kanë të paktën 50 miq, ose të afërm që do të donin t’i ftonin në një ngjarje personale: si martesë, ditëlindje, pra një festë. Mirëpo, mos u shqetësoni nëse nuk mund të gjeni shumë miq për të festuar ditëlindjen tuaj

Nëse ju ndodh kjo gjë, mos mendoni se diçka nuk funksionon me ju. Kjo do të thotë se jeni një person me moral të lartë.

Mirëpo, ju a konsideroni veten një person me vlera të larta morale? Nëse përgjigjja është po, ka shumë gjasa që të jeni një person jo shumë popullor.

Shkencëtarët nga Universiteti i Washingtonit zbuluan se njerëzit me fokus moralin kanë tendencë të jenë më pak humorista. Dhe kjo është arsyeja pse të tjerët nuk i pëlqejnë shumë.

Studiuesit kryen 4 eksperimente për ta provuar këtë gjë. Gjatë provës së parë, zbuluan se njerëzit me vlera morale, nuk bënin shumë shaka që shkelnin vlerat e tyre.

Kjo ndodh sepse këta njerëz dyshojnë në etikën e tyre duke qeshur me një shaka të papërshtatshme. Dhe kjo provon se morali mbyt një ndjenjë të humorit.

Mirëpo, siç e dimë të gjithë, një shaka mund të jetë shumë e dobishme. Besohet se njerëzit me humor janë më inteligjent, zbavitës dhe miqësor.

Disa specialistë thonë se kjo është pika e parë e takimit për një miqësi. Për më tepër, humori mund të parashikojë suksesin e marrëdhënieve tuaja.

Në një seri shtesë eksperimentesh, studiuesit grumbulluan të dhëna për identitetin moral nga 70 punonjës. Më pas, kolegët e tyre vlerësuan ndjenjën e humorit të pjesëmarrësve dhe treguan sesa i pëlqyen ata, si dhe popullaritetin e tyre mes bashkëpunëtorëve të tjerë.

Rezultatet konfirmuan se punonjësit e fokusuar në moral u konsideruan më pak të këndshëm dhe më pak të popullarizuar në mesin e kolegëve të tyre.

Pra, nëse nuk ju pëlqen të bëni shumë shaka me miqtë tuaj, kjo do t’ju privojë paksa, pasi argëtimi është për shoqërinë!

Continue Reading

Lifestyle

Nëse keni këto shenja, duhet të pini më shumë ujë

Nuk ka shumë gjëra më freskuese sesa uji, në këtë mot të nxehtë.

Prapëseprapë, shumica prej nesh nuk pimë ujë mjaftueshëm në baza ditore. E duke bërë kështu, ne e dëmtojmë trupin tonë.

Nëse i vëreni këto shenja tek vetja juaj, ju rekomandojmë që të pini më shumë ujë.

1. Goja juaj është e thatë

Kjo duket diçka shumë e qartë, por nëse ndjeni se ju është tharë goja, ju është bërë bajate, atëherë sigurisht duhet të pini një gotë ujë. Kjo pasi pijet me sheqer nuk janë zgjidhje – sepse do t’ju bëjnë të ndjeheni edhe më të etur. Uji lagë membranat e mukozës në gojë dhe fyt, të cilat vazhdojnë ta mbajnë gojën të lagur me pështymë edhe shumë kohë pas një gllënjke ujë.

2. Lëkura juaj është e thatë

Lëkura është organi më i madh i trupit tuaj, kështu që natyrisht se ka nevojë të qëndrojë i hidratuar. Në fakt, lëkura e thatë është një shenjë e dehidratimit, që mund të çojë në shumë probleme të tjera. Mungesa e ujit nënkupton mungesë të djersës, që çon në paaftësi të trupit për të hequr yndyrën dhe pisllëkun e akumuluar gjatë ditës.

3. Sytë tuaj janë të thatë

Deri tani ndoshta e keni të qartë se uji ndikon më shumë se veç në gojë dhe fyt. Mungesa e ujit çon në sy të thatë dhe të skuqur. Pa ujë në trup, thahet edhe loti në sy. Nëse po mendoni ‘Çfarë nëse s’mund të qajë?’, kuptojeni se kjo shkakton edhe më shumë dëme në sytë tuaj, sidomos nëse vendosni lente të syrit çdo ditë.

4. Po përjetoni dhimbje në nyje

Kërci i eshtrave dhe kurrizit përbëhet nga 80% ujë. Uji është shumë i rëndësishëm për shëndetin e eshtrave. Duke e mbajtur trupin të hidratuar, nyjat janë në gjendje që të përballojnë ‘tronditjen’ e lëvizjeve të papritura, si vrapim, kërcim ose rënie.

5. Keni probleme me tretje

Folëm për rëndësinë e ujit në gojë dhe fyt, dhe se si uji mundëson funksionimin e rregullt e të gjitha proceseve. Kjo përfshin edhe sistemin e tretjes. Pa hidratim të duhur, sasia dhe fortësia e mukusit në stomak pakësohet, duke lejuar acidin e stomakut që të bëjë dëme të mëdha brenda. Kjo çon në atë çfarë njihet si “dispepsi”.

Continue Reading
Advertisement

TRENDING