Connect with us

Lifestyle

Si ndikon lufta dhe pandemia tek të rinjtë

Ndryshimet klimatike, agresioni kundër Ukrainës dhe pandemia shkaktojnë stres të rëndësishëm psikologjik tek të rinjtë. Por ndjeshmëria ndaj krizave ofron gjithashtu mundësi.

Të rritesh në një botë digjitale nuk do të thotë thjesht të ndihmosh prindërit të përdorin teknologjinë. Kjo bën edhe që t’i përjetosh thuajse çdo sekondë në celularin tënd inteligjent fatkeqësitë e kësaj bote.

“Ne jetojmë në një vend të pasur me shumë mundësi. Shumë kriza nuk na prekin aq afër sa mendojmë ndonjëherë. Por gjithçka që ndodh, ne mund ta shohim në kohë reale. Është një përmbytje që bie mbi ne, me të cilën shumë janë të mbingarkuar “, thotë Konstantin Knorr. 17-vjeçari është i përfshirë në këshillin rinor të Fondacionit Brezat. Ai e ndalon me vetëdije vërshimin dërrmues të informacionit. Shumë të rinj kanë filluar të anashkalojnë gjithçka, mendon ai.

Shumë e përjetuan ndikimin e krizave në shëndetin e tyre mendor gjatë pandemisë. Sipas sondazhit “Jugend in Deutschland” (Rinia në Gjermani), ngarkesa mendore e të rinjve të moshës 14 deri në 29 vjeç është rritur vitet e fundit. “Veçanërisht gjatë pandemisë së koroës të rinjtë ndjenin se kishin pësuar një humbje të kontrollit,” shpjegon Klaus Hurrelmann, studiues i arsimit në Berlin.

Rritje e ngarkesës mendore

Pothuajse gjysma e të anketuarve në sondazhin e fundit në mars thanë se vuanin nga stresi. Një e treta u ankua për mungesë motivimi, rraskapitje, pafuqi dhe mungesë humori. Kjo ngarkesë e madhe është e pazakontë në këtë formë për brezin e ri, sipas Hurrelmann-it.

Te rinj ne Gjermani

Sipas një studimi të Universitetit të Lajpcigut, koha e pritjes për një vend në terapi për fëmijët dhe adoleshentët është rritur me tre deri në gjashtë muaj gjatë pandemisë. Në zonat rurale, koha e pritjes është edhe mbi një vit. Një sondazh i fondit të sigurimeve shëndetësore DAK tregon se në vitin 2021 – krahasuar me vitin 2020 – në klinika janë pranuar për çrregullime emocionale, përfshirë depresionin dhe çrregullimet e ankthit 42 për qind më shumë të rinj të moshës 12 deri në 18 vjeç.

Charlotte Schmiedel përshkruan me pak fjalë se si është të rritesh gjatë gjithë këtyre krizave: “zhgënjyese, dëshpëruese dhe e pafuqishme”. Kur angazhohen të rinjtë, kjo nuk është për hobi, por për nevojë të vërtetë, thotë 18-vjeçarja. Që në klasën e gjashtë, ajo u përfshi në politikën arsimore dhe tani përfaqëson interesat e nxënësve të qytetit hanseatik si presidente e “Dhomës së Nxënësve në Hamburg”.

Ajo kritikon se ka shumë pak mbështetje, shumë pak hapësirë ​​për të mësuar aftësi për të përballuar krizat dhe pasojat mendore. Në vend të kësaj, ka programe të reja arsimore me më shumë materiale për të mësuar.

Menaxhimi i stresit mund të mësohet

Ajo që të rinjtë duan shpesh është mbështetja sociale dhe psikologjike. Përveç kujdesit në spitale, mbi të gjitha nevojitet më shumë parandalim, si përmes qendrave rinore dhe psikologëve shkollorë, beson Christoph Correll, drejtor i Klinikës për Psikiatrinë e Fëmijëve dhe Adoleshentëve në spitalin Berlin Charité. Ai drejton një studim ndërkombëtar të faktorëve të rrezikut dhe atyre mbrojtës gjatë pandemisë së kovidit.

Ajo që del nga rezultatet e hershme është se adoleshentët, ashtu si edhe të rriturit i rendisin ushtrimet fizike, pra aktivitetin fizik, si një nga strategjitë kryesore të përballimit. Por sporti nuk është e vetmja gjë që mund të ndihmojë në situata stresuese.

Mënyra se si i trajton këto kriza një person është individuale. Rezilienca – pra rezistenca psikike – ndryshon shumë, por mund të trajnohet. “Fakti që fëmijët mësojnë që në moshë të re të përballen mirë me stresin dhe situatat e vështira mund të ketë një efekt parandalues”, thotë studiuesja e elasticitetit Isabella Helmreich nga Instituti Leibniz për Kërkimin e Reziliencës në Mainz. Kjo mund të bëhet nga çerdhe, shton ajo.

Deutschland | Jugendliche mit Rucksäcken in der Innenstadt von Staufen

“Destigmatizimi i problemeve mendore”

Çdo krizë ofron gjithashtu mundësinë për ta kapërcyer atë dhe për t’u ndjerë më të fortë më pas, shpjegon psikiatri Correll, i cili shton: “Ne të gjithë jemi të prekshëm dhe kemi të drejtë të flasim për faktin se nuk jemi mirë, se nuk ndihemi mirë në shkollë dhe se e kemi të vështirë të strukturojmë veten”.

Sipas Correllit, kërkimi i ndihmës profesionale në një krizë është pjesë e shëndetit mendor, ashtu si ecja në natyrë, meditimi ose dëgjimi i muzikës. “Pandemia ka në vete edhe mundësinë për të na lejuar të destigmatizojmë problemet mendore, sepse i përket paksa të gjithëve”, thotë ai.

Situata ekonomike është përcaktuese për ndjenjën e krizës

Stresi psikologjik tashmë është i dukshëm. Kufizimet – të tilla si mbyllja e shkollave, kufizimi i kontaktit ose heqja e ofertave të kohës së lirë – kanë prekur veçanërisht ata që tashmë ishin në disavantazh social para pandemisë. “Kemi një nënton të fortë të pabarazisë sociale,” sipas Hurrelmann-it.

Sipas vlerësimeve të ekspertit të arsimit, një e katërta e të rinjve të moshës 14 deri në 29 vjeç rrezikojnë të humbasin lidhjen me shoqërinë. Pjesë e tij janë kryesisht personat me nivel të ulët arsimor dhe prindër të pafavorizuar ekonomikisht, gjë që është e lidhur ngushtë.

Shanset për trajnim dhe punësim janë vendimtare për t’i kaluar mirë këto kriza. Ne duhet të investojmë në këtë fushë. Kriza më e keqe që mund të prekë të rinjtë është gjithmonë një krizë ekonomike, thotë Hurrelmann. Situata e mirë ekonomike – edhe për faktin se të rinjtë janë kaq të kërkuar në tregun e punës – bën të mundur zbutjen pjesërisht të konstelacionit aktual të krizave.

Ndjeshmëria mund të jetë forcë

Sipas sondazhit “Jugend in Deutschland”, gjendja bazë shpirtërore e të rinjve është pozitive pavarësisht nga presionet psikologjike. Dhe të qenit i ndjeshëm ndaj krizës nuk është domosdoshmërisht një gjë e keqe. Sigurisht, ndjenja e rraskapitjes, e pafuqisë dhe e ngarkesës psikike është më e fortë tek femrat e reja, por në të njëjtën kohë janë ato që janë më aktivet, shpjegon Hurrelmann.  Kjo doli në pah në përballjen me gjendjen klimatike. “Rrallëherë e kemi parë këtë aktivizëm – domethënë reagimin konstruktiv ndaj një krize duke ndërmarrë veprime vetë – që buron kaq fuqishëm nga femrat e reja.” Është historikisht e re në këtë formë.

Të rinjtë dëshirojnë para së gjithash të merren seriozisht në politikë me propozimet e tyre. “Një pikë shumë vendimtare është të mos veprosh në kurriz të brezave të ardhshëm,” thotë Konstantin Knorr, 17 vjeç, një anëtar i këshillit rinor të Fondacionit Brezat.

Charlotte Schmiedel gjithashtu dëshiron që politika të marrë më shumë përgjegjësi. Në fund të fundit, janë të rinjtë si ajo që duhet të jetojnë me pasojat e veprimeve të brezave të vjetër./DW/

Lifestyle

Mungesa e gjumit dhe lidhja e tij me depresionin/ Gjithçka që duhet të dini

Mungesa e gjumit është treguar se dëmton funksionin e sistemit imunitar. Shqetësimet e shëndetit mendor, të tilla si depresioni , janë të lidhura fort me cilësinë e dobët të gjumit dhe çrregullimet e gjumit.

Një studim me 2672 pjesëmarrës zbuloi se ata me ankth dhe depresion kishin më shumë gjasa të raportonin rezultate më të dobëta të gjumit sesa ata pa ankth dhe depresion.

Kur jemi të lodhur, aftësia jonë për t’u përqëndruar në detyrat, reflekset dhe kohën e reagimit zvogëlohet.

Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) raportojnë se 1 në 25 njerëz ka rënë në gjumë në timon gjatë vozitjes. Ata që flinin më pak se 6 orë kishin më shumë gjasa të binin në gjumë gjatë vozitjes.

Një studim i vitit 2018 zbuloi se njerëzit që flinin 6, 5, 4 ose më pak se 4 orë kishin një rrezik për të shkaktuar një aksident automobilistik që ishte përkatësisht 1.3, 1.9, 2.9 dhe 15.1 herë më i lartë. Ky studim sugjeron që rreziku juaj për një aksident automobilistik rritet ndjeshëm me çdo orë gjumi të humbur.

Në studime të tjera, njerëzit me çrregullime të gjumit gjithashtu raportojnë shkallë më të lartë të depresionit.

Nëse keni probleme me gjumin dhe vini re se shëndeti juaj mendor është përkeqësuar, është e rëndësishme të flisni me profesionistin tuaj të kujdesit shëndetësor.

Continue Reading

Lifestyle

Ja çfarë i ndodh trupit gjatë fluturimit me aeroplan

Të marrësh pushim nga puna dhe jeta e përditshme për të udhëtuar është një mënyrë mjaft e mirë për ta rifreskuar mendjen dhe trupin, por nëse keni për të bërë një udhëtim të gjatë me aeroplan, atëherë duhet t’i dini disa rreziqe shëndetësore që shkaktohen nga fluturimi

Një infografikë e lëshuar nga Citybase Apartments tregon se çfarë ndodh saktësisht në trupin tuaj gjatë fluturimit.

Fryrje, të ftohtë, rrahje të parregullt të zemrës dhe një rritje të rrezikut të prishjes së dhëmbëve janë vetëm disa nga sëmundjet për të cilat duhet të përgatiteni para fluturimit tuaj të ardhshëm.

Grafika tregoi gjithashtu se të çoheni në këmbë dhe të bëni zgjatje gjatë fluturimit ndikon që të mos i përjetoni problemet e cekura.

Goja: Atmosfera në kabinë do t’ju dehidratojë në mënyrë natyrale, dhe sigurisht, kjo përkeqësohet nëse pini alkool gjatë fluturimit.

Zemra: Disa udhëtarë mund të vuajnë nga ‘aritmia’, një çrregullim i rrahjes së zemrës. Kjo ndodh sidomos tek ata që kanë shtypje të lartë të gjakut ose që kanë konsumuar kafeinë shumë ose alkool.

Stomaku: Ngjashëm me mushkëritë, stomaku do të zgjerohet në shkallë të lartë, duke shkaktuar dhimbje abdominale dhe kapsllëk. Për ta evituar këtë, qëndroni larg pijeve me gaz.

Këmbët: Të qëndrosh ulur në pozitën e njëjtë për orë të tëra jo vetëm që është e parehatshme por edhe ndikon në formimin e mpiksjeve të gjakut. Një mpiksje mund të ndalojë rrjedhjen e gjakut në këmbë, duke shkaktuar ënjtje dhe zgjerim të venave.

Veshët: Duke u nisur aeroplani, ajri në veshë mblidhet, duke formuar një vakum. Nëse tubat ‘Eustachian’ në veshë bllokohen, shkakton dhimbje në timpanin e veshit.

Hunda: Keni 100 herë më shumë gjasa që të ftoheni gjatë një fluturimi. Kjo për shkak se kabinat janë virtualisht pa lagështi, një atmosferë e përsosur për të shpërndarë grip.

Dhëmbët: Ndryshimet në presionin e ajrit mund të shkaktojnë vrima të vogla të gazit në dhëmbë dhe të ndikojnë në prishjen e tyre.

Mushkëritë: Ajri në kabinë bën që mushkëritë të zgjerohen, duke shkaktuar fryrje. Tek ata që kanë astmë, mund të ketë komplikime të tilla si dështim të mushkërive.

Continue Reading

Lifestyle

A e dini se edhe sytë “digjen” nga dielli? Çfarë duhet të bëni për t’i mbrojtur

    

Ka gjithmonë një pjesë të fytyrës suaj që nuk mbroni si duhet, sytë tuaj. Gjatë dhe pas pushimeve të verës, shumë njerëz ankohen për probleme të syve dhe shikimit. Mjaft persona përjetojnë shqetësime sikur kanë copëza prej qelqi në sytë e tyre. Këto janë shenja që sinjalizojnë fotokeratitin. Fotokeratiti është në thelb një djegie nga dielli në pjesën e përparme të syrit tuaj, që quhet kornea.

Ashtu si djegia e lëkurës nga dielli mund të jetë e dhimbshme, fotokeratiti sjell shqetësime serioze në sy.

Përveç ndjenjës së “copëzave të xhamit”, fotokeratiti shkakton skuqje, shikim të paqartë, ndjeshmëri ndaj ndriçimit dhe në raste të rralla edhe humbje të përkohshme të shikimit. Sa më gjatë t’i ekspozoheni sytë ndaj rrezeve UV, aq më të rënda mund të jenë simptomat, thonë specialistët.

Gjendja, gjithashtu, mund të shkaktohet nga reflektimet nga dielli, kur pasqyrohet në ujë ose shkëmbinj të bardhë dhe rërë.

Për fat të mirë, dëmtimi i syve nga dielli, zakonisht nuk është i përhershëm. Njëlloj si djegiet në lëkurën tuaj, fotokeratiti zgjat vetëm për disa ditë, thonë ekspertët.

Rreziku i dëmtimit të përhershëm është i ulët nëse ekspozimi ndaj rrezeve UV është kufizuar në pjesën e përparme të syrit, te kornea.

Megjithatë, nëse ekspozimi ndaj rrezeve UV ndikon tek retina, që ndodh nëse shikoni direkt në diell, ekziston një rrezik më i madh dhe më serioz i problemeve të përhershme me shikimin.

Ndërsa sytë tuaj shërojnë nga fotokeratiti, ata mund të trajtohen duke përdorur pika të syrit, pika antibiotike, ose pomadë të rekomanduara nga një mjek okulist.

Ashtu si mbroni lëkurën tuaj nga dielli, është e rëndësishme të mbroni sytë tuaj për të parandaluar ndonjë djegie.

Ndërkohë që, pa dyshim, nuk vendosni kremin kundër djegies në sy, por duhet të lyeni gjithmonë kapakun e syve tuaj.

Një studim zbulon se njerëzit kanë tendencë të lënë pa trajtuar me krem kundër djegies rreth 10 për qind të fytyrës së tyre – duke përfshirë zonën e syve.

Lëkura e hollë dhe e ndjeshme rreth syve është zona ku ndodhin 10 për qind të rasteve të kancerit të lëkurës. Prandaj është shumë e rëndësishme të siguroheni që po mbroni të gjithë zonën e syve nga rrezet e dëmshme.

Continue Reading

Lifestyle

Lëngu i lakrës së kuqe, si ta përdorni për veshkat, mëlçinë dhe tretjen

Lëngu i lakrës së kuqe është i jashtëzakonshëm për organizmin.

Ai është i pasur me vitamina, minerale dhe antioksidantë të cilët forcojnë imunitetin, luftojnë sëmundjet dhe mbrojnë organet prej tyre.

Sipas të dhënave të AgroWeb.org, lakra e kuqe është një nga burimet më të mrekullueshme të vitaminës C, që ndikon pozitivisht për shumë funksione në organizëm.

Një gjysëm gote uji me lëngun e lakrës së kuqe përmban 150 miligramë vitaminë C, që është edhe 100% e nevojës ditore të organizmit për këtë vitaminë.

Në të njëjtën sasi  mund të merrni 650 miligramë kalium që përbën 14% të dozës së rekomanduar ditore dhe 102 mikrogramë të vitaminës K, që përbën 85% të nevojës ditore të organizmit për këtë vitaminë.

Lakra e kuqe ka 10 herë më shumë vitaminë A se lakra e bardhë.

Kjo vitaminë e mban lëkurën të shëndetshme, forcon imunitetin dhe mbron shikimin.

Për më tepër, lakra e kuqe ka dyfishin e hekurit që ofron lakra e bardhë.

Në këtë artikull do të mësoni tre receta të rëndësishme të lëngjeve me bazë të lakrës së kuqe, të cilat ju ndihmojnë për mbrojtjen e veshkave, pastrimin e mëlçisë dhe sistemin tretës.

Për pastrimin e mëlçisë
Për të marrë një dozë të lartë antioksidantësh kundër radikaleve të lira dhe pastrimin e mëlçisë, rekomandohet:

Përbërësit:
Gjysma e një lakre të kuqe të përmasave mesatare
Një panxhar mesatar
Kokrrat e një shege
Një copë e vogël xhenxhefili e qëruar.
Hidhini të gjithë përbërësit në një shtrydhëse frutash dhe pijeni lëngun menjëherë.

Për shëndetin e veshkave
Përbërësit:
1 tufë me kopër
Gjysëm molle jeshile,
3 gota uji me lakër të kuqe të grirë.
Hidhini të gjithë përbërësit në shtrydhëse dhe pijeni rregullisht.

Lëngu i lakrës së kuqe për tretjen
Lakra e kuqe rekomandohet edhe për përmirësimin e tretjes.

Për të marrë përfitimet e saj ndiqni recetën e mëposhtme:

Përbërësit:
2 gota uji me lakër të kuqe të grirë
3 kërcenj selinoje
Gjysma e një limoni me gjithë lëkurë
Gjysma e një molle jeshile
Lajini të gjithë përbërësit dhe kalojini në shtrydhësen e frutave.

Lëngun pijeni menjëherë.

Ky lëng eliminon gazrat e tepërt në stomak dhe vë në lëvizje të gjithë sistemin tretës.

Nga secili prej lëngjeve mund të pini një gotë në ditë për rreth 2 javë e ta përsërisni sa herë të jetë e nevojshme.

Continue Reading

Lifestyle

Çiftet e zodiakut që mund të drejtojnë një biznes së bashku

BINJAKËT – PESHORJA

Binjakët dhe Peshorja e kuptojnë njëri-tjetrin me sy. Ata me shumë mundësi do të kenë një biznes që përfshin shërbimin ndaj klientit dhe marrëdhëniet me publikun. Suksesi është i garantuar sepse ata kanë qëllime dhe praktika të përbashkëta.

VIRGJËRESHA – BRICJAPI

Forca në unitet. Këtu po flasim për një çift shumë efikas. Virgjëresha është një “milingonë” në punë, nuk ndalet së punuari dhe Bricjapi është i përsosur në menaxhimin e biznesit. Qëllimi i tij është vetëm suksesi dhe fitimi dhe ai do të bëjë gjithçka për ta arritur atë.

LUANI – DASHI

Nëse këta të dy mund të lënë pak mënjanë egon e tyre dhe të bien dakord se kush është në krye të biznesit, atëherë ju e dini se ata mund të arrijnë gjëra të mëdha. Sepse të dy janë liderë, synimi i tyre është paraja dhe jeta e mirë dhe bëjnë gjithçka për të fituar para dhe për të kënaqur shijet e tyre.

DEMI – AKREPI

Këtu po flasim për çiftin që mund të krijonte një perandori, jo thjesht një biznes. Dy shenjat që kanë paratë në gjak, dinë t’i bëjnë, kanë këmbëngulje, obsesion dhe efikasitet të madh. Ata nuk ndalen para asnjë pengese dhe mbi të gjitha vënë interesin e familjes, sigurinë dhe stabilitetin financiar dhe mirëqenien e saj.

GAFORRJA – UJORI

Nëse ky çift do të hapte një biznes, do t’ia dilnin për mrekulli dhe kjo sepse Gaforrja është “mjeshtre” në menaxhimin financiar, por edhe e rezervuar, ndërsa Ujori është novator dhe do të jepte ide që askush tjetër nuk do t’i kishte menduar.

Continue Reading
Advertisement

TRENDING