Kosova dhe Serbia nuk arritën ndonjë marrëveshje për çështjen e transferimit të mjeteve financiare në valutën dinar nga Serbia në Kosovë, gjatë rundit të fundit të dialogut të zhvilluar në Bruksel. Pas takimit trepalësh, kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, tha se Serbia kishte “qëndrime shqetësuese” sa i përket çështjes së transferimit të mjeteve financiare në valutën dinar nga Serbia në Kosovë. Ndërkaq, kryenegociatori i Serbisë, Petar Petkoviq, tha se bisedimet, që zgjatën më shumë se shtatë orë, ishin “të vështira”

Pas takimit në Bruksel, Bislimi tha për gazetarët se ndërmjetësi evropian, Mirosllav Lajçak ka dalë me një propozim të ri rreth zgjidhjes së kësaj çështjeje

Ai tha se propozimi i Lajçakut synon që të përafrojë qëndrimet e palëve sa i përket çështjes së ndihmës financiare nga Serbia për serbët në Kosovë.

“Qëndrimi i palës serbe është që të gjitha strukturat ilegale të Serbisë duhet të financohen, të vazhdojnë të financohen deri në kohën kur të krijohet Asociacioni [i komunave me shumicë serbe], sepse sipas mendimit të tyre, qëllimi i Asociacionit nuk është që të sigurojë koordinim të mirë mes komunave, por të sigurojë legjitimizmin e pranisë së institucioneve serbe në Kosovë, që do t’i bënte ato institucione gjysmëserbe, por jo institucione të serbëve në Kosovë”, tha Bislimi.

Bislimi tha se kjo ide e Serbisë nuk gjeti mirëkuptimin as të Kosovës, e as të ndërmjetësit të dialogut, Mirosllav Lajçak.

Kosova dhe Serbia kanë arritur dy marrëveshje për Asociacionin – më 2013 dhe 2015 – por, Prishtina ende nuk ka ndërmarrë hapa drejt themelimit të tij. Por, Qeveria e Kosovës është shprehur kundër një asociacioni njëetnik.

“Sot për herë të parë, ne kemi parë haptazi, të dokumentuar nga Serbia, se si ata e shohin procesin e krijimit të Asociacionit. Përderisa për bashkësinë ndërkombëtare dhe Kosovën, Asociacioni është nënkuptuar si një mekanizëm që ndihmon komunat me shumicë serbe të koordinojnë ushtrimin e disa veprimeve të tyre, Serbia sot tregoi se e sheh si mekanizëm për legjitimimin e prezencës së strukturave ilegale të Serbisë në Kosovë”, tha Bislimi.

Bislimi tha se sa i përket idesë së krijimit të një entiteti të ri biznesor në veriun e Kosovës, të banuar me shumicë serbe, në mënyrë që ndihma financiare të shkojë te përfituesit, përmes konvertimit të Postës serbe, Serbia ka parë këtë ide si “ një lloj privatizim të postës” nga Kosova.

“Sigurisht, të gjitha këto propozime ishin shumë destruktive, prandaj Lajçak do të dalë me një propozim të ri dhe ne do të duhet të japim mendimet tona për këtë propozim në shtatë ditët e ardhshme”, tha Bislimi për gazetarët pas takimit trepalësh.

Ndërkaq, kryenegociatori i Serbisë, Petar Petkoviq, tha se rundi i ri i bisedimeve do të zhvillohet më 13 maj, duke shtuar se shpreson që të arrihet përparim “nëse është e mundur”.

“Bisedat kanë qenë të vështira dhe të tensionuara, por kanë qenë të drejtpërdrejta, gjë që është mirë. Si unë, ashtu edhe ekspertët patëm rastin të paraqesim propozimet tona për idetë e BE-së dhe për zgjidhjen e çështjes së dinarit, sepse [kryeministri i Kosovës, Albin] Kurti kërcënoi me atë vendim [ndalimin e përdorimit të dinarit] mbijetesën e popullit serb. Kjo duhet të zgjidhet urgjentisht, bëhet fjalë për ekzistencën e serbëve”, tha Petkoviq në fund të takimit.

Petkoviq akuzoi autoritetet në Prishtinë se synojnë të “dëbojnë” serbët nga Kosova.

“Bislimi disa herë tha që nuk i interesojnë serbët që duan ta lëshojnë Kosovën, por i interesojnë vetëm serbët që duan të integrohen në Kosovë”, tha Petkoviq.

Takimi mes Bislimit dhe kryenegociatorit të Serbisë, Petar Petkoviq, ishte i pesti që zhvillojnë në Bruksel për çështjen e dinarit, përdorimi i të cilit u ndalua në Kosovë në shkurt.

Për dallim nga takimet e mëparshme, i dërguari i posaçëm i Bashkimit Evropian, Mirosllav Lajçak, nuk mbajti fillimisht takime të ndara me Bislimin dhe Petkoviqin, duke u futur drejtpërdrejt në takim trepalësh me ta.

Me rregulloren e re të Bankës Qendrore të Kosovës (BQK), euroja u caktua si valuta e vetme në Kosovë për kryerjen e pagesave me para të gatshme nga 1 shkurti. Hyrja në fuqi e kësaj rregulloreje ka zemëruar Serbinë, e cila përmes buxhetit të saj shtetëror u dërgon ndihmë financiare serbëve që jetojnë në Kosovë.

Bashkësia ndërkombëtare i ka kërkuar Kosovës ta pezullojë rregulloren, në mënyrë që t’u jepet kohë qytetarëve që të përshtaten me praktikën e re.

Por, Qeveria e Kosovës ka ngulur këmbë se fjala është për një vendim të pavarur të BQK-së e jo për vendim politik.

Në takimet e deritashme në Bruksel për këtë çështje janë dhënë disa propozime për gjetjen e një zgjidhje sipas së cilës Serbia do të mund të bënte pagesa për shfrytëzuesit e ndihmës financiare në Kosovë.

Lajçak tha të martën, dy ditë para takimit të sotëm, se është duke punuar për të gjetur një zgjidhje për këtë çështje.

Në një përmbledhje të aktiviteteve të tij gjatë javës, ai theksoi se në takimet e fundit me kryenegociatorët kanë arritur ta “ngushtojnë hendekun” lidhur me këtë temë.

Megjithatë, takimi paraprak javën e kaluar në Bruksel, ku nuk pati fare takim trepalësh, përfundoi pa ndonjë rezultat.

Kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, tha pas takimit të 18 prillit se pala serbe nuk kishte ardhur me ide se si të trajtohet propozimi fillestar i të dërguarit të BE-së.

“Ky takim mund të quhet si takim i kotë, pa rezultat, dhe ndoshta si sukses i politikës penguese të palës serbe”, tha Bislimi më 18 prill.

Ndërkohë, kryenegociatori i Serbisë, Petar Petkoviq, tha se Beogradi “bëri gjithçka për të gjetur një zgjidhje”./REL

Aleksandar Vulin, ish kreu i Agjencisë së Sigurisë dhe Informacionit në Serbi, i zgjedhur nga Aleksander Vuçic, dhe që është në listën e zezë të SHBA-së, por gjithashtu i vlerësuar disa herë me Urdhrin e Federatës Ruse për bashkëpunim të suksesshëm për “sigurinë”, edhe pse ai nuk ka asnjë funksion zyrtar në Serbi, aktualisht ndodhet në Shën Petersburg, ku po merr pjesë në Takimin e 12-të Ndërkombëtar të Zyrtarëve të Lartë Përgjegjës për Çështjet e Sigurisë, me ftesë personale të Sekretarit të Këshillit të Sigurimit të Rusisë, Nikolai Patrushev.

Sonja Biserko, kryetare e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, tha për ‘Danas’ se duke qenë se situata gjeopolitike në aspektin e sigurisë po ndryshon në mënyrë dramatike, Forumi i Sigurisë në Shën Petersburg, duke gjykuar nga agjenda, do të trajtojë problemet me të cilat përballet Rusia, veçanërisht në lidhje me agresionin e saj ndaj Ukrainës.

“Nuk është befasuese prania e paralajmëruar e Dodik dhe Vulin, të cilët njihen si eksponentë rusë në rajon. Motivimi kryesor është sigurisht Rezoluta për Srebrenicën, të cilën udhëheqësit serbë e shohin si një potencial për destabilitet në rajon. Delegacioni i Serbisë në Këshillin e Sigurimit përjetoi një fiasko dhe, mund të thuhet se mori një shuplakë në fytyrë, kështu që liderët e interesit rus në rajon po llogarisin në angazhimin e saj aktiv për të parandaluar rezolutën per Srebrenicën. Në vend që të distancohen nga politika e Milloshevicit dhe krimet e kryera, qeveria aktuale, dhe komuniteti akademik, me sjelljen e tyre dhe mohimin e vazhdueshëm të gjenocidit në Srebrenicë, po provokojnë të gjithë botën, e cila po shkon drejt izolimit duke mos treguar as një minimum dinjiteti moral në raport me pjesën e historisë së saj të turpshme” – deklaroi Biserko

Deputeti dhe lideri i partisë Fytyra e Re e Serbisë, Millosh Parandiloviç, theksoi për Danas se gjeneza e shpërbërjes së Serbisë ka vazhduar për një kohë shumë të gjatë.

“Shikoni kush është marrë me sigurinë e Serbisë në Luftën e Madhe dhe kush sot, dhe gjithçka do të jetë e qartë. Vuçic krijoi një qeveri me injorantë. Vulin është kërcënim për sigurinë e Serbisë dhe si i tillë duhet të hiqet nga të gjitha eventet ku flitet për sigurinë. Vulin është një person jashtëzakonisht i kompromentuar, i shantazhuar, i korruptuar dhe i lig dhe është tragjedi që ai përfaqëson Serbinë kudo. Por meqë Serbia është zhytur thellë shpirtërisht nën qeverinë progresive te Vucic, nuk ka më kritere. Është e rëndësishme vetëm t’i shërbesh liderit” – deklaroi Parandiloviç

Nga ana tjeter, sipas Miodrag Prekoviçit, shef i shërbimit për informim i Lëvizjes Serbe ‘Dveri’, Aleksander Vulin nuk mban asnjë funksion zyrtar, shtetëror në Republikën e Serbisë, kështu që nuk shihet se me çfarë cilësie ai po merr pjesë në Takimin e 12-të Ndërkombëtar të Zyrtarë të Lartë Përgjegjës për Çështjet e Sigurisë” ne Rusi.
Në një deklaratë dërguar mediave, Vulin njoftoi se në konferencën e sigurisë do të shfrytëzojë rastin për të informuar liderët dhe zyrtarët e më shumë se 120 vendeve per “të vërtetën rreth rezolutës për Srebrenicën që do të prezantohet në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara”.

Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, është shprehur se Serbia është përballur me një organizim perfekt anti Serbisë në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, i cili është ujdisur, sic tha ai, me SHBA-në, Zvicrën dhe Slloveninë. Pavarësisht kësaj, Serbia ngulmoi dhe tregoi se si një vend i vogël mund të mbrojë integritetin e tij kundër kombeve më të mëdha sepse drejtësia është në anën e saj.

Vuçiç ka theksuar se çështja e Kosovës është e zgjidhur që në vitin 2008 për të gjithë vendet në hemisferën perëndimore, e megjithatë, 16 vjet më vonë, Serbia vazhdon të luftojë.

“Ishte tronditëse ajo që ata bënë në OKB. Ishte një kurth. Është e vështirë të thuash se kush ishin më të neveritshëm, sllovenët apo dikush tjetër. Por ne duruam dhe treguam se si një vend i vogël mund të luftojë për integritet dhe kundër të mëdhenjve, sepse drejtësia dhe e vërteta janë në anën tonë” – beri propagandë presidenti serb dhe përsëriti bindjen e tij se ajo që ndodhi  ishte e planifikuar.

“Tani të gjithë po shtiren si naivë. Ne jemi të bindur se edhe kreu i UNMIK-ut, Ziadeh, e dinte dhe të gjithë e dinin. Por, të gjithë bëjnë sikur nuk e dinin” – theksoi Vuçiç.
Në një deklaratë për gazetarët, Vuçiç përmendi se çështja e të gjitha gjykimeve në lidhje me Srebrenicën është zgjidhur shumë më herët, por disa në Perëndim dhe në Serbi po luftojnë, siç u shpreh ai, për beteja te humbura, kurse të tjerët po ruajnë nderin e serbëve.

Ai u shpreh se Serbia është e gatshme të marrë pjesë në dënimin e atyre që kanë kryer krime lufte, por nuk është e gatshme të pranojë një vulë politike të gjykimit kolektiv.
Vucic gjithashtu theksoi se ka vende që nuk do ta mbështesin Rezoluten për Srebrenicën, siç është Rusia, por do të votojnë për Serbinë, por gjithashtu ai pranoi se është skeptik sepse presioni ndaj vendeve anëtare të OKB-së po rritet.

Ai raportoi se shumë vende janë nën presion të madh, kështu që do të abstenojë në votim dhe shtoi se është e rëndësishme të tregohet se shumica e vendeve janë kundër rezolutës së inicuar nga Gjemrania dhe Ruanda.

Duke komentuar faktin se përfaqësues të disa vendeve anëtare të OKB-së, pas mbledhjes së Këshillit të Sigurimit, morën pjesë në një festë me Vjosa Osmanin, ai renditi se atje kishte amerikanë, sllovenë, japonezë, zviceranë dhe te tjerë.

Vuçiq tha gjithashtu se historia më e tmerrshme ishte farsa për referendumin e organizuar në veri të Kosovës.

Siç tha ai, të gjithë e kuptojnë dhe e dinë se çfarë ka ndodhur në lidhje me votimin për tërheqjen e kryetarëve të komunave në katër komuna në veri, dhe mënyra se si është karikaturuar tregon qartë se nuk duan të pranojnë të vërtetën dhe argumentet.

Ai vërejti se në rrjetet sociale po flitet për dronët iranianë dhe tha se të paktën nëse do të thoshnin “dronët e Vuçiçit” apo “dronët serbë”, të paktën do të ishte krenar për këtë sepse është krenar për prodhimin e industrisë së mbrojtjes në Serbi.

Ai edhe një herë theksoi se është e rëndësishme që Serbia dhe lidershipi i saj të luftojnë dhe se do të vazhdojnë të luftojnë, se nuk do të dorëzohen kurrë.

“Është e rëndësishme që askush nuk mund të na rrëzojë sepse ne jemi një popull krenar që kujdesemi për dinjitetin, që nuk jemi gjenocidal dhe kriminel, që lirinë e kanë paguar me jetë, është e rëndësishme që ne ta mbrojmë popullin tone” – potencoi presidenti Vucic.