Connect with us

OPINION

DONI VAZHDONTE TE RRIDHTE QETE

Doni yne shkruan Mihajllo Shollohovi zbukurohet me vejusha të reja, me jetimët e valët e Donit janë perplot me lotet e prinderve qe humbnin te dashurit e tyre ne keto luftera te pakuptimta.
Kozakët rrjedhin nga arratisja e fshatarëve më të varfër të cilët filluan të vendosen në stepat e Rusisë jugore, e njohur si fushë e egër, e shkatërruar nga Mongolët. Fillimisht, ata ishin të pavarur, megjithatë, në mesin e shekullit XIV, Cari Rus i punësoi Kozakët si ushtarë dhe si roje të kufijve të tyre jugorë. Kozakët ishin nën kujdesin e perandorisë dhe iu dha liri dhe autonomi. Asambleja e tyre u quajt Krug. Kozakët u shfuqizuan në BRSS. E gjithë historia e Kozakëve perfshihet në një nga poemat e tyre: – Shtëpia jonë është krenare, Don i qetë.
Kozaket ne luftë ata riafirmojnë lavdinë e tyre të vjetër: – qindra e mijëra prej tyre vdiqën, Ata ranë deshmore në të katër anët e botës, gjaku i kuq kozakëve derdhej gjithandej. Kozakë në shtëpi janë kositës të vlefshëm dhe fermerë të dashuruar me lavdinë e tyre. Sidoqoftë, trazirat e brendshme në Rusinë perandorake dhe gjatësia e luftës krijuan kaos dhe dezertim midis ushtarëve. Kozakët, të paaftë për të kuptuar të rejen dhe revolucionaren, zgjedhin ë vjetren dhe traditen e tyre. Kjo është arsyeja pse revolucioni ishte tragjik për Kozakët Më vonë, të lodhur nga mashtrimet , ata u bashkuan me te kuqte e paqja e tyre u prish.
Nje nga romanet monumentale te letersise boterore te shkrimtarit te madh rus Mihajllo Shollohov “Doni i Qete“ flet per jeten dhe tragjedite e popullit trim te kozakeve qe jetonin ne luginen e lumit Don.Si personazh kryesor eshte Grigori Melehov qe paraqitet si nje nga heronjte kryesor te romanit si dhe dashuria e tij Aksinia. Ne qender te romanit gjendet familja Melehov rreth se ciles zhvillohen ngjarjet kryesore, njeherit permes kesaj familje misherohet fati i popullit kozak brenda gjithe atyre lufterave qe perjetuan. Gjersa Stepan Astakovi ishte ne ushtrime ushtarake dhe ishte teper i ashper dhe i dhunshem ndaj gruas se tij Aksinias , Grigori dhe Aksinia bien ne dashuri, te cilet perjetojne jo vetem caste romantike perreth lumit Don por edhe te dy perjetuan peripeci te shumta ne jeten e tyre gjate gjithe romanit. Familja Melehov rridhte nga gjyshi Prokofjev Melehovi qe ne lufterat ruso/turke kishte marre si grua nje robereshe turke e Pantelejin e kishte lindur parakohe sepse turkeshen e kishin paragjykuar si magjistare dhe e kishin mbytur fshataret ne Tatarsk.
Panteleji kishte mentalitetin dhe tiparet turke ne tenin e fytyres se tij. Ai i kishte dy djem Grigorin qe i kishte ato tiparet turke ne fytyren e zeshket, ndersa Petri ishte bjond qe i ngjante s’emes Ilincina qe ishte nje grua kozake me shume virtyte e zellshme, e dinjitetshme dhe e perkushtuar ndaj familjes. Ajo e kishte edhe nje vajze Danjushka qe ishte nje vajze nder me te bukurat ne fshat dhe shume e zellshme. Familja e Pantelej Melohovit nga rrethi quheshin edhe si turq por edhe kishin shume nga mentaliteti turk ne mesin e kozakeve te Donit.
Si teme kryesore e romanit nuk eshte vetem dashuria e Grigori Melehovit per Aksinijan , por pershkruhet psikologjia e personazhit kryesor Grigorit si dhe pershkruhet jeta dhe fati i shume kozakeve ne luften e pare boterore, lufterat civile ne mes te bardheve e bolshevikeve ku derdhej ne nje lufte vellavrasese gjaku i kuq i kozakeve. E lumi Don qe rridhte i qete ishte deshmitari me i madh i gjithe ketyre fateve tragjike te popullit kozak. E Doni nuk ishte per kozaket vetem nje lum qe rridhte ngadale dhe qete, por me teper se kaq Doni ishte kuptimi i jetes se tyre. E gjersa Doni rridhte i qete , kozaket po kalonin neper odiseaden e tyre ku kufiri mes jetes dhe vdekjes ishte teper i holle.
Babai Panteleji Melehovi qe ishte nje njeri me parime morale dhe i ashper ishte kunder dashurise se Grigorit dhe gruas se fqiut Aksinijas qe tashme e kishte marre vesh. Aksinija qe kur ishte e re e kishte nje histori te dhimbshme, ate ekishte perdhunuar babai i saj dhe qe per kete incest e kishin vrare nena dhe vellau i saj. Kur u martua per Stepan Astakovin ai ishte shume brutal dhe i ashper dhe shpesh Aksinian e rrihte prandaj ajo asnjehere ne jeten e saj s’kishte ndje nje dashuri. Prandaj takimi me Grigori Melehovin i cili ishte nje djalosh 20 vjecar dhe i vardisej kur ajo po mbushte kovat me uje ne lumin Don shpertheu ne nje shkendije dashurie qe zgjat ne gjithe romanin.
Por babai Panteleji ishte kunder kesaj dashurie mes Grigorit dhe Aksinias madje ai ishte teper i ashper ndaj te birit dhe shume i zemruar me kete gjest te tij. Babai Panteleji deshi qe Grishken(Grigorin) ta martoj me Natalijen, por te cilen Grigor Melehovi nuk e donte por i vinte keq qe e lendonte dhe ishte i sinqerte ndaj saj. Natalija ra ne dashuri me Grigorin. Grigori vendosi ti jap fund dashurise me Aksinijan dhe qe te dy perjetojne nje kohe te dhimbjes nga ndarja , mes tyre kishte heshtje e heshtja e tyre fliste, ato spo mundeshin qe te shtypnin dashurine qe kishin per njeri tjetrin. Ne nje moment i thote Grigori , Natalias duke i kerkuarj falje se po e lendonte Natalian duke i thene se nuk e do ate dhe se zemra e Grigorit ishte e zbrazur nga kjo martese dhe ajo i takonte Aksinias. GJithnje Grigorit i kujtohej kur Aksinia i kishte thene atij se nuk mund te jetoje pa te. E Grigori ishte njeri i pasionit dhe nuk mund ta shtypte , e ky ishte temperamenti i tij.
Grigori Melehov me shume kozeke merr pjese ne luften e pare boterore, pershkruhet tronditja nga vrasja e pare qe i beri nje ushtari austriak, me pas ai plagoset dhe sherohet ne Moske. Shollohovi e pershkruan kete gjendje psikologjike te Grigor Melehovit kur kishte kryer vrasjen e pare ne lufte. Ne fillim ishte veshtire , por dikur ishte bere ne zemer i ngurte, vriste ne lufte ftohte e asnje Jurish nuk behej pa Grigorin qe kishte nje karakter burreror dhe ishte trim ne fushbeteje dhe nje luftetar i denje.
E gjithe me pas historia e Grigorit dhe vellaut te tij Petrit eshte e trishte ato marrin pjese ne lufterat civile ne mes te bardheve ushtareve te perandorise ruse dhe bolshevikeve. Shkrimtari i shquar Mihajllo Shollohovi permes Grigorit dhe Pjetrit misheron fatin e shume kozakeve qe u shkallmuan ne lufterat civile, gjersa shpresohej se lufta po perfundonte dhe mendohej ne luften e pare boterore, shpertheu nje lufte me e ashper vellavrasese dhe revolucioni bolshevik i Tetorit. Ndersa populli ne kete lufte civile vellavrasese ishin ndare disa me rusine imperiale e disa luftonin ne emer te slloganit te komunisteve per barazi. Ky patos u dha zemer edhe nder kozaket ti bashkangjiteshin kesaj lufte te pakuptimte mes dy taborreve. Por kozaket prape kishin nje tendence qe tu permbaheshin traditave te tyre, por keto luftera lane shume vejusha ne luginen e lumit Don, shume femije pa prinder, shume nena pa djem, e shume familje pa burra. Gjersa po perjetonin gjithe keto tragjedi kozaket e Donit, Doni vazhdonte te rridhte i qete dhe ngadale. Doni ishte deshmitar i gjithe kesaj gjakederdhje dhe i atyre njerezve te palumtur qe po vuanin pasojat e ketyre lufterave gjakatare.
Eshte moment tejet i trishte vrasja e Petrit vellaut te Grigor Melehovit nga bolsheviket, te cilet bien ne nje tradhti sepse ishin me te pakte ne numer ushtria e bardhe e mbretit dhe iu premtua se nese dorezoheshin do te liheshin te lire. Por ndodhi e kunderta te gjithe u pushkatuan dhe Petri u vra me nje plumb ne zemer nga kusheriri i tij bolshevik. Familja Melehov mbante zi, lotet ne syte e Pantelejit, s`emes Ilincina, motres Danjushka, bashkeshortes Darja dhe lot e zemerim e ndjenje e hakmarrjes tek Grigor Melehovi qe gjithmone kishin luftuar bashke perkrah njeri tjetrit. Grigor Melehovi ne shenje hakmarrje i terbuar u nis me shoket e tij per te sulmuar cetat e bolshevikeve.
Grigori Melehov shpesh i ndrron anet here behej me ushtrine e bardhe te Carit dhe here me Bolsheviket, sepse nuk mund ti duronte vrasjet e roberve te anes kundershtare . Grigor Melehov eshte bartes i virtyteve te larta njerezore dhe ai bart nje ndjenje te drejtesise ne roman. Grigori Melehov nuk ishte njeri i mendimit, as nuk ishte i lindur per te vepruar ne gjera te komplikuara ai ishte njeri i pasionit ,kishte nje karakter burreror dhe ne cilen ane qe ishte luftonte me zemer, ashtu sic ishte mesuar gjate jetes se tij qe te luftonte me zemer. Si ne dashuri dhe lufte Grigori Melehovin e udhehiqte pasioni.
Natalija bashkeshortja e Grigor Melehovit i kishte lindur nje vajze dhe nje djale. Ndersa ne femijen e trete te Grigorit nga revolta ajo vendos qe te mos e lind e keshtu e demton veten dhe vdes nga gjakderdhja. Natalija e donte Grigor Melehovin , kishte flijuar gjithe jeten per te dhe ajo misheronte veteflijimin ne kuptimin mbi dashurine te Jezu Krishtit por Grigori ishte i dashuruar ne Aksinijen e kjo e kishte lenduar Natalian qe ishte nje grua shume e perkushtuar dhe e moralshme. Ajo e kishte pritur gjate Grigorin, edhe babai i Grigorit Pantelej Melehovi i kishte dhene shume mbeshtetje Natalias dhe e kishte qortuar shume ashper te birin e tij per sjelljen e tij ndaj Natalias duke kerkuar me ngulm qe ai ti kthehej bashkeshortes se tij Natalias. Madje per kete arsye babai Pantelei e perzuri Grigorin edhe nga shtepia.
Vetem kur e tradhton Aksinija me birin e cifligarit Listniqki nga dobesite e saj qe kishte ajo vuante nga nje ndjenje e vetevleresimit te ulte atehere Grigori e braktis Aksinian dhe e rrah birin e cifligarit Listniqki. Me pas Grigori i kthehet Natalias e cila u gezua shume, Por edhe kjo nuk zgjati shume gjate sepse lufterat civile po shkallmonin gjithcka e ndersa Grigori ishte pjesmarres i ushtar ne keto luftera. Ndersa Aksinija ishte shume i merzitur qe i kishte ndodhur kjo e vuante shume. Por prape ato takohen Grigori dhe Aksinija ne mesin e zjarrit te luftes.
Grigor Melehovin e goditen fatkeqesite me rend. Pasi i vdiq vellau Petro Melehovi, me pas Aksinija i lind nje vajze te vogel e cila i vdes nga nje semundje, me pas Aksinija vritet ne nje prite ku ishin bashke. Aksinija e goditur me plumb i vdes ne duar Grigorit, ishte nje cast shume i rende per te dhe me nje pikellim te madh vete Grigori e varros Aksinian. Grigor Melehovi u godit rende nga vdekja e Aksinias , me te cilen e ndante nje dashuri pasionante qe i jepte frymezim per jete.
E ky moment i rende per te e solli Gregorin ne nje gjendje ku ai po perjetonte nje zbrastesire shpirterore. Per te me ishte gjithcka nje zbrastesire e madhe dhe me gjithcka e kishte humbur kuptimin. Pra Grigor Melehovi eshte personazhi kryesor qe misheron dilemat e medha ne roman. Shollohovi i vendos personazhet ne mes te jetes dhe vdekjes dhe parimi eshte nese luan me thiken nga thika vdes.
Ne fund Grigori Melehov pas gjithe atyre lufterave ku humbi vellaun, humbi Aksinijan, vdes edhe Natalia, vdes gjithashtu dhe babai Pantelej Melehovi e gjithe keto fatkeqesi e sollen Grigor Melehovin ne nje gjendje te rende te nje rezignacioni shpirteror . Grigor Melehovi qe nuk dinte te ndalej dhe merrte pjese ne cdo furtune me pasionin e tij te zjarrte per here tepare e kupton se sa e pakuptimte eshte lufta. Ai ishte me i lodhur shume nga lufterat dhe nga humbjet e medha qe pesoi dhe ne shpirt e kishte nje zbrastesire te madhe. Asgje me per te nuk kishte kuptim dhe asgje me nuk i bente pershtypje. Gjithcka ne jeten e Grigor Melehovit me e kishte humbur kuptimin.
Grigor Melehovi e kishte humbur ate PSE ne e madhe te jetes qe e pat permendur filozofi Fridrih Nice. Ai ne fund vjen ne shtepi dhe takon te birin e kjo i rikthen prape nje fije shprese ne jeten e tij, ai kthehet ne rrenjet e tij, ne token e tij e prane Donit qe rridhte edhe me tutje qete dhe ngadale. Por per Grigor Melehovin nuk ishte me asgje si me pare. E zjarri i pasionit te tij me ishte shuar, e kujtimet e tij perreth Donit gjithmone i kujtonin Aksinijan duke shkuar e mbushur kovat me uje perreth Donit, ai kujtonte shtepine dikur , vellaun, babain Pantelejin e gjithe lumturine e dikurshme ne familjen Melehov. Ai jetonte me te kaluaren por prape ne fund ne ate zbrastesire te shpirtit qe kishte Grigor Melehovi gjeti nje fije shprese.
Gjithcka ndodhte rreth Donit dashuria, lufta, tragjedite e personazheve, vuajtjet e flijimet dhe vdekja qe shuante jetet e kozakeve , ndersa Doni edhe me tej rridhte ngadale dhe qete. Doni ishte deshmitare e shume vejushave , shume femijeve pa prind, e valet e Donit bartnin lotin e shume prinderve qe i kishin humbur te dashurit e tyre ne lufterat e pergjakshme qe po shkallmonin kozaket.
Romani “Doni i Qete`´ edhe i filmuar eshte nje nga romanet monumentale te letersise boterore, roman qe mbart brenda ne vete kolorit te karaktereve te ndryshme dhe nje kronike te jetes dhe tragjedise se kozakeve te Donit.
Si romani ashtu dhe filmi paraqesin vepra mahnitese ku ne lumin Don pasqyrohet jeta e kozakeve , jeten shpirterore e sfidat jetesore te Grigori Melehovit dhe dashuria e tij ndaj Aksinias.
Mihajllo Shollohovi pershkak te gjenialitetit te tij qe e shkriu ne romanin “ Doni i Qete “ u laurua me cmimin Nobel per letersi.

OPINION

“Veliaj është gati t’i japë SPAK-ut edhe godinën e Bashkisë, veç mos e arrestojnë”

Jurisati Ylli Manjani ka ironizuar deklaratën e djeshme të kryebashkiakut të Tiranës Erion Veliaj në një prej televizioneve të tij, ku tha se ka bërë shumë për SPAK, duke e ndihmuar me dhënien e godinës së ish-Ujësjelljësit, në mënyrë që “kolegët e BKH-së, të punojnë në kushtet njerëzore”.

Në një reagim në rrjetet sociale, Manjani shkruan me ironi se Veliaj është i gatshëm t’i dhurojë edhe godinën e Bashkisë së Tiranës, SPAK-ut, vetëm që ata të mos e arrestojnë.

“Jo godinën e ujësjellësit por edhe godinën e bashkisë i jep SPAK-ut në këto momente AliBabVeliaj.

Mor po del në zyrë me qera në Vorë po qe nevoja, veç mos e arrestojnë…”, shkruan Manjani.

Continue Reading

OPINION

Kush po e drejton botën?

Ditmir Bushati bisedoi në podcastin e tij Public Square me Ian Bremmer, një shkencëtar politik mjaft i spikatur, jo vetëm në SHBA, por edhe jashtë saj. Bremmer është president themelues i kompanisë “Eurasia group”, një kompani konsulence, e cila merret me analizimin e risqeve në mbarë botën. Ian, në të njëjtën kohë, është edhe themelues e drejtues i medias digjitale “GZERO”

Bushati dhe Bremmer diskutuan mbi cështje të rëndësishme të cilat janë kryefjalë e opinionit publik ndërkombëtar, duke nisur nga beteja presidenciale Biden-Trump në SHBA, e cila do të jetë përcaktuese për disa konflikte dhe për mjedisin e ri gjeopolitik, por edhe cështje që kanë lidhje me demokracrinë, me sundimin e së drejtës, me ekonominë, me inteligjencën artificiale dhe zhvillimet e vrullshme teknologjike, me rolin e organizatave ndërkombëtare, me rolin e kompanive ndërkombëtare, dhe ndikimin që ato kanë në sjelljen njerëzore, politike, ekonomike, shtetërore dhe jo vetëm.

Biden apo Trump? Cfarë duhet të presim prej tyre?

Bushati dhe Bremmer diskutojnë mbi procesin zgjedhor të muajit nëntor në SHBA të cilat kanë rezervuar një ripërballe Biden-Trump. Bashkëbiseduesit bien dakord që këto zgjedhje kanë një ndikim të madh, si në planin e brendshëm ashtu dhe në rrafsh ndërkombëtar. Në planin e brendshëm, kjo garë do të shoqërohet me një mjedis disinformimi dhe disinformimi të perceptuar, ku amerikanët nuk pranojnë shumicën e gjërave që dëgjojnë nga pala tjetër kundërshtare në politikë. Është një betejë shumë e ashpër, ku shumica e amerikanëve gjithnjë e më shumë nuk besojnë te vlerat dhe institucionet që përfaqëson vendi i tyre.

Bushati dhe Bremmer diskutojnë mbi atë cfarë do të ndodhë në Europë dhe më tej dhe në Azi, nëse fitues i këtyre zgjedhjeve rezulton ish-Presidenti i SHBA-ve. Sipas Bremmer, do të ketë shumë më tepër mungesë stabiliteti, paqëndrueshmëri, pasiguri nga shtetet më të fuqishme të botës.

Sipas tij, katër janë frontet kryesore të tensionit gjeopolitik që do të vijnë nga zgjedhja e Trumpi-it, mbi të cilat ai do të vendoste shumë më tepër presion ndaj secilit prej tyre. Në rastin e Lindjes së Mesme, ka më shumë mundësi që rezultatet të jenë në favor të SHBA-ve. Në rastin e Europës dhe Ukrainës, ka më shumë mundësi që rezultatet të jenë kundër SHBA-ve dhe NATO-s. Kina është tërësisht një mister. Gjithçka mund të ndodhë. Kina mund të përfundojë në një luftë shumë më të madhe me SHBA-në, ose me një ekonomi më të dobët. Dhe me një Azi në një mjedis gjeopolitik sfidues, ata mund të tërhiqen në përpjekje për të gjetur një mënyrë për ta pranuar situatën dhe për t’i mbajtur marrëdhëniet të stabilizuara.

NATO këtë vit shënon përvjetorin e 75-të të themelimit dhe Bushati e Bremmer bien dakord që viti i shkuar ka shënuar kulmin e kësaj aleancë në dekada. NATO po dobësohej përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën në vitin 2022. Pavarësisht se lufta filloi në vitin 2014, europianët nuk po shpenzonin, dhe sigurisht nuk po angazhoheshin për ta bërë Ukrainën apo Gjeorgjinë pjesë të NATO-s në një të ardhme të afërt. Rusia e shfrytëzoi këtë gjë. Më pas, Rusia bëri atë gjë që nuk duhej ta kishte bërë kurrë. Sun Tzu ka thënë: “Mos e ndërprit kundërshtarin teksa është duke bërë gabime”. NATO po dobësohej, kishte më pak mbështetje, Franca po fliste për autonomi strategjike, Trump po thoshte se ndoshta nuk duhej të angazhohej më në aleancë, dhe më pas Putin pushton Ukrainën, gjë që e bashkoi NATO-n. Kjo bëri që Suedia dhe Finlanda të donin t’i bashkoheshin  NATO-s. Kjo situatë bëri që të gjithë të shpenzonin më shumë, bëri që Gjermania të fliste për një Zeitenëende (pikë kthese). Por, vijon Bremmer, dy vite më vonë, Rusia ka më shumë vëmendje ndaj Ukrainës, janë më të duruar dhe të gatshëm të durojnë më gjatë, sesa më shumë – jo të gjithë – por më shumë aleatë të NATO-s. Fatkeqësisht, në vitin 2024 nuk po shikojmë atë pikën kulmore të NATO-s që pamë në vitin 2023.

Komunitet i mbrojtjes së BE-së?

Bremmer beson se Bashkimi Europian ekziston si një komunitet politik, është eksperimenti më i suksesshëm i qeverisjes mbikombëtare në botë, në ditët e sotme, por shpreh rezerva nëse do të jetë po kaq i suksesshëm me ngritjen e komitetit të mbrojtjes. Sipas tij, komuniteti është më i fortë pas reagimit ndaj krizave, si Brexit, pas reagimit ndaj pandemisë, përgjigjen ndaj pushtimit të Ukrainës nga ana e Rusisë apo politikave të përbashkëta të energjisë. Por, për sa i përket mbrojtjes, kjo është diçka e vonuar dhe e paktë. “E parë në përgjithësi, ky është një hap i mirëpritur për të përforcuar aftësitë në fushën e mbrojtjes të Europës. Unë jam skeptik se thirrjet për një komision për mbrojtjen do të jenë të mjaftueshme për të bërë një ndryshim të rëndësishëm, edhe pse ato do të bëjnë ndryshime të vogla, kur flasim për të ardhmen e Ukrainës, apo kur flasim për të ardhmen e NATO-s. Nuk mendoj se kjo do të jetë një nga sukseset përkrah sukseseve të tjera që përmenda”.

Siguria e ekonomia globale dhe rendi digjital

Bushati dhe Bremmer ndajnë mendimin se SHBA-të janë fuqia dominuese e sigurisë në nivel global, si i vetmi vend në botë që mund të projektojë pushtetin e tij ushtarak në të gjithë botën. Por rendi ekonomik është një rend me shumë pole, me një sërë polesh që ndryshojnë ndikimin e tyre relativ. SHBA-të, Kina, BE-ja, por edhe India po bëhet më e rëndësishme. Në vitin 2030, ajo do të jetë ekonomia e tretë më e madhe. Japonia, gjithashtu. Një rend me shumë pole, ku askush nuk mund të dominojë, me shumë aleanca që zhvendosen. Por, më pas kemi edhe një rend digjital që po dominohet gjithnjë e më shumë nga kompanitë teknologjike. Dhe teknologjia po lëviz shumë më shpejt sesa qeverisja dhe aftësia për ta drejtuar atë. Ne ende nuk po i mendojmë kompanitë teknologjike si aktorë gjeopolitikë, por ato janë të tilla. Ato po bëhen të tilla gjithnjë e më shumë.  Dhe kjo është veçanërisht e vërtetë me revolucionin e inteligjencës artificiale. Rrjedhimisht, kjo është një periudhë veçanërisht entuziaste për gjeopolitikën, por me shumë gjasa një periudhë e rëndësishme për Perëndimin.

Teksa bien dakord që inteligjenca artificiale është një faktor dominues që mund të jetë një forcë pozitive, por mund të ketë edhe pasoja shumë të rënda, Bushati dhe Bremmer shprehen se SHBA-të dhe Kina janë dy fuqi dominuese në botë që kontrollojnë inteligjencën artificiale. Megjithatë nuk është e qartë nëse qeveritë do të kenë një rol të madh në vendimmarrje. Në SHBA kjo është e paqartë. Por, vendimarrja politike mund ta pengojë Kinën që të bëhet një aktor i nivelit botëror për inteligjencën artificiale, pasi Kina është e shqetësuar për atë që mund të bëjë inteligjenca artificiale me qytetarët e saj, duke prishur regjimin autoritar. Dhe nuk është e qartë nëse SHBA-të dhe Kina do të jenë dy fuqitë dominuese në inteligjencën artificiale. Ose nëse do të mendojnë për të më shumë në një mënyrë të fragmentarizuar, me një numër të madh aktorësh që nuk janë shtete, të cilët qeveritë nuk do të mund t’i kontrollojnë. Dhe nëse kjo gjë do të bëhet një realitet, rolet e qeverive në SHBA dhe Kinë do të jenë të kufizuara. Ato nuk do të mund të jenë vendimmarrëse.

Continue Reading

OPINION

‘Më mirë dorëzohu Edi, se më keq do bëhet’/ Kryeministri spanjoll i kthet keq Ramës

Nga Basir Çollaku

Në shenjë solidariteti homologu spanjoll i kthen xhevap Ramës…

I dashur Edi, mos u dorëzo, qëndro, rezisto, mos ta ndjejë, e vërteta do të dalë për lidhjet e Olsit në trafikun e drogës. Aty janë përgjimet e shkresat te Olsi tjetër në PP. Për dosjen e call centerave në Spanjë i hedh një sy për Olsin po qetësohu, ndonëse e ke bërë baltë.

Kam besim se ju sapo bëtë drejtësinë e re, me ish sigurimsa dhe bijtë e tyre. As për Engjëllin e shejtanllëqet e tij të shumta mos u dorëzo, se e vërteta do të dalë për batërditë e tij.

As për Lir Beqjen mos e vrit mendjen, do të dalë e vërteta e koncensionit të sterilizimit, ku ai ua ka bërë nënën parave publike.

Për Arben Ahmetajn mos çaj kokë se do ia dalë në Zvicër, por ruhu se ka marrë dosje me vete. Do flasë prapë më duket.

Për Oltën u kujdese vetë të mos zbatosh vendimin e Gjykatës Kushtetuese, ia hodhe përkohësisht, megjithëse një fshat turistik ka hapur telashe të reja.

Me Erionin bëj kujdes se e ka qelbur fare, por rezisto, se ca qindarka 30 milionë euro janë pak, e tjetra kusur miliardash te inceneratorët. Mbroje se të merr me vete ai, nuk i zihet besë. Me kullat e kto strategjiket ia keni valuar marrëzisht.

Damiani e Charles, historitë e tyre, janë histori të mbuluara, ndaj mbahu se ke kohë për përballjen.

Me Taon je mirë, deri sa të plasë puseta. Pastaj nuk dihet kë merr përpara, se aty janë pafund gomarllëqet.

Tahirin e Fatmirin mos i lër pas dore se nuk ta falin kollaj ata, për çfarë u kurdise.

Me Belindën përveç sherrit me Veliajn, hidhu një sy drejtorëve se gropa është thelluar për qamet. Bashkiakët mbi 20 e kusur i ke në udhën e qelive mos humb kohë me ta.

Gjushin bëre mirë që e nxore nga burgu, se ai ka sakrifikuar për ty.

Me Lefterin e teprove se ai nuk ishte koka e inceneratorëve, por kurbanet kështu e kanë.

Ke rënë në sy me kto marrëveshjet e huaja, se kanë duart mafiozët rrotull.

Je treguar i zgjuar se largove çunat në Dubai e Londër, por në Durrës të kanë dalë nga kontrolli, dhe po të kontrollojnë, sidomos këtej nga vettingu. Për më gjatë pyet Inën..

Me këta të RAI pisk e ke, si me Bild e mos më keq..

Edi, bëj gajret. Unë kam shumë telashe, plot një rast, ti ke pak fare, të gjithë njësoj plaçkitës e Mafiozë..

Continue Reading

OPINION

Ilir Metën nuk e shpëton dot Sari Salltiku as Baba Tomorri!

Nga Azgan Haklaj

Në tmerrin që e dominon, i vetëdijshëm për abuzimet korruptive përsonale, familjare e kolektive që ka kryer në tre dekada, pikërisht në sajë të pushtetit Ilir Meta po reagon në forma diverse.
E përbashkëta e të gjithë reagimeve që kur ka marrë sinjalin e qartë se nuk ka shpëtim ndonëse herë qesharake e herë agresive është tentativa e fundit për të fituar kohë.
Por në fakt qetësia e SPAK-ut dhe mbështetësve të tij euroatlantikë, ekzaminimi i gjithë familjarëve dhe bashkëpunëtorëve të tij ndër vite tregon se nuk po hetohet gjurma por është rrethuar vetë ujku.
Ndërrimi i emrit të LSI-së si paradoks pikërisht kur integrimi është kryefjalë nacionale apo shpikja e presidencës dhe konventave.
Trukimi për nepotizëm e tradhëti nuk janë asgjë përveçse fantazi me sy mbyllur e gomarit që ka ujkun në prapanicë e mendon ta kthejë në ëndërr.
Askush nuk i beson, as ata që bashkëjetuan politikisht me të.
Dhe marrëzia deri në neveri qëndron në
lajmin “bombastik” që filloi ta mediatizojë se pas konventës do i bashkohet “myhybëve” të Sali Berishës pikërisht poshtë çatisë së një kulle korrupsioni ku e kanë ngujuar.
E për ta veshur me patriotizëm karshillëkun që guxon ti bëjë drejtësisë dhe SHBA-ve filloi të këndojë këngën “O moj Serbi murin ta prisha se mua m’thonë Sali Berisha”.
Sa për dijeni Sali Berisha e Ilir Meta jo vetëm nuk prishën murin e Serbisë por u bënë tullë në murin e saj duke thyer embargon ndërkombëtare kundër saj pikërisht në kohën e genocidit masiv serb kundër popujve të Ballkanit.
Të ishte për Sali Berishën Kosova nuk do të
ishte kurrë shtet sovran dhe UÇK-ja do ishte organizatë terroriste.
Të ishte për Ilir Metën nuk do bëhej negociator në mos përfitues i instalimit të
fluturimeve të “Air Serbia” në vendin tonë.
Kur shumë dokumente do të deklasifikohen nga aleatët atëherë do të dalë e vërteta e trishtueshme e rolit të tyre për Kosovën dhe çështjen kombëtare.
E sikundër nuk mundet të stopohet një
mendje e çartur politike dhe njerëzore Ilir Meta ka filluar të materializojë hapin e fundit të dëshpërimit për të krijuar popullaritet të
rremë sikundër një tentativë “reflektimi” të një mëkatari sistematik.
Ka filluar me truket e uniformës jeshile të “Celtik” duke u munduar ta identifikojë me simbolin e bektashinjëve Sari Salltik Baba.
Ky vegim i rremë i mbështetur në deformacione mentale ka brenda një veprim jo të një besimtari por të një horri që aksionit të vet kërkon ti veshë kostum religjioz.
Ilir Meta si përfundim po kurthohet në praqet e veta.
E tani fundi do të jetë shkelqimi i prangave të drejtësisë në duart e tij në vend të hekurave në palestra luksoze.
Atë nuk e shpëton dot Sari Salltik Baba, as baba Saliu, as baba Tomorri.
Për çunin e pazarit të ri do të flasë drejtësia njerëzore dhe hyjnore.

Continue Reading

OPINION

Tërbimi i Metës-triumfi i SPAK-ut!

Ndonëse ndaj pikpamje thellësisht të kundërta politike e civile me Ilir Metën (Metajn) do ta suportoja nëse do vezhgoja një moment të vetëm që dikush juridikisht apo njerëzisht do ti binte pa të drejtë në qafë çiftit politik e bashkëshortor Meta -Kryemadhi.

Biles do imitoja shkrimtarin e madh Emil Zola që atëbotë mbronte çiftin Rozenberg me pamfletin e famfshëm “J’accuse”(Akuzoj).

Por dita e djeshme e komedisë në mbledhjen e kryesisë se mbetjeve të demokracisë që thirren si Partia e Lirisë me neverit deri në limitet e protestës politike e humane.

Pa dashur të komentoj atë që publikisht u pa dje me zë e figurë nga opinioni shqiptar e më gjerë po nënvizoj si më poshtë:

Është një turp kombëtar në sytë e botës kur sheh se kush ka udhëhequr tranzicionin 30 -vjeçar shqiptar.

Është koha t’i themi stop dhe të ndezim sinjalin “SOS” që kjo farë e ndyrë që helmoi pluralizmin dhe demokracinë të largohet jo vetëm nga fleta e votimit por dhe nga ekranet e televizioneve pasi po kontaminojnë rininë e gjithë shoqërinë.

Shou i djeshëm i “divorcit”Meta-Kryemadhi në fakt ishte një inkorporim në tre drejtime që vetë i dekonspiruan: –
Vrerë dhe helm kundër SHBA-ve hapur e nën rreshta e cila tashmë duket se i ka skeduar dhe dizenjuar për të ndarë fatin e Sali Berishës.

Shantazh publik e intimidim i SPAK-ut dhe institucioneve të drejtësisë se re pasi informatorët i kanë lajmëruar se dosja e tyre kriminale ka kaluar për aprovim në katin e katërt të kështjellës anti-korrupsion.
Sulm i paprincip kundër Lulzim Bashës, i cili është pengesa e vetme dhe aleati i qartë i perëndimit jo vetëm në mbështetje të SPAK-ut por dhe barriera e pakalueshme që Sali Berisha të mos i transferojë “trashegiminë” opozitariste këtij mamuthi kusar.

Këto nuk janë deduksione analitike por konstatime të thjeshta nga pronocimet sistematike të çiftit të bllokut të zi e të thesit të korrupsionit Meta -Kryemadhi.
Përsa më siper dua ti bëj një pyetje asgjesuese Ilir Metës, e cila shjegon gjithë mbijetesën e tij dhe infiltrimin 32-vjeçar në establishmentin politik.

Na thuaj Ilir Meta se kush të dërgoj 29 -vite me parë me xhakavendë të murrme e kapuç në krye në zyren e kryetarit të SHIK-ut Bashkim Gazidede.

Pra 29 -vite më parë në katin e tretë të godinës ku ka zyrat sot Fatmir Mediu dhe ç’farë nenshkrove në 3 -orë qendrimi atje?
Sigurisht që e dije se perpara teje kishin qenë edhe kolegët tuaj S.P. dhe L.H me të cilët se bashku filluat puçin për ti grabitur partinë liderit të burgosur Fatos Nano!!!
Mendoni se nuk ka letra të shkruara dhe se prof.i matematikës Gazidede të mos ta ketë shënuar këtë ekuacion interesant?

Apo mendoni të nderrosh prapë mbiemer nga Metaj në Meta e të mos identifikohesh si spiun i rendomtë?

Ndoshta tani do bëhesh Ilir Mete po turpin do e kesh përjetësisht me vete?
E së fundmi një kujtesë të dhimbshme jo për ju kusarë tëligj por për shqiptarët.
Nuk është turp të jesh i pasur se kapitalizmi e pranon por është turp pasurimi i plebejve rrufeshëm nga pushteti.

Pushteti vërtet ju solli privilegje pasuri por kurrë fisnikeri.
Se fisnikëria është gjenetike.
Ndaj po e mbyll shkrimin tim me një ndodhi reale që nuk don koment.
Kur Titaniku u fundos, mbante milionerin John Jacob Astor IV.

Paratë në llogarinë e tij bankare ishin të mjaftueshme për të ndërtuar 30 -Titanikë. Megjithatë, i përballur me rrezikun e vdekshëm, ai zgjodhi atë që e konsideronte moralisht të drejtë dhe hoqi dorë nga vendi i tij në një varkë shpëtimi për të shpëtuar dy fëmijë të frikësuar.

Milioneri Isidor Straus, bashkëpronar i zinxhirit më të madh amerikan të dyqaneve të departamenteve, “Macy’s”, i cili ishte gjithashtu në Titanik, tha: “Unë kurrë nuk do të hyj në një varkë shpëtimi para burrave të tjerë “Gruaja e tij, Ida Straus, gjithashtu refuzoi të hipte në varkën e shpëtimit, duke i dhënë vendin shërbyeses së saj të sapoemëruar, Ellen Bird.

Ajo vendosi që momentet e fundit të jetës t’i kalonte me bashkëshortin e saj.
Këta individë të pasur preferuan të ndahen me pasurinë e tyre, madje edhe jetën e tyre, sesa të kompromentojnë parimet e tyre morale.

Zgjedhja e tyre në favor të vlerave morale nxori në pah shkëlqimin e qytetërimit njerëzor dhe natyrës njerëzore.

Continue Reading
Advertisement

TRENDING