Sa bakshish duhet të lëmë?

Më në fund është gjetur një përgjigje universale për një nga pyetjet më të sikletshme në botë. Sa bakshish duhet të lëmë në tavolinë?

Udhëzuesi TripAdvisor ka bërë disa përllogaritje të përgjithshme rreth sasisë së bakshisheve që lihen në restorante, taksi apo edhe hotele në mbarë botën.

Ndërsa në Francë, bakshishi nuk është i detyrueshëm – edhe pse ka disa përjashtime – zakonisht ju nuk keni nevojë t’i lini bakshish pjesëtarëve të stafit francez sepse ata marrin një rrogë minimale të llogaritur nga qeveria si edhe përfitime.

Bakshishi në Europë dhe SHBA 

Ndërkohë sipas raportit të fundit të TripAdvisor për vitin që lamë pas, në 66 vende, shumë prej tyre në Evropë, 10 % është një bakshish standard për restorantin, 20 % është një bakshish standard për të ngrënë në një restorant në Shtetet e Bashkuara. Gjithashtu, shoferët e taksive në SHBA presin bakshishe më të mëdha se sa homologët e tyre kudo tjetër. Kjo mund të jetë edhe një nga arsyet përse platforma digjitale se Uber kanë nisur të popullarizohen kaq shumë përtej Atlantikut – dhe jo vetëm.

Nëse SHBA-të renditen si vendi me normat më të larta të bakshishit, në Mbretërinë e Bashkuar, Gjermani dhe Holandë ato priren të jenë rreth 5 deri në 10 %.

Kur darkoni në restorantet evropiane është normë që një bakshish të jepet duke përdorur monedha rezervë ose duke rritur pagesën në numrin më të afërt të rrumbullakët.

Megjithatë, në SHBA, bakshishi shihet më shpesh si një përqindje fikse e faturës dhe kjo përqindje ka qenë gjithnjë në rritje.

Në fillim të viteve 1970-të, bakshishi u rrit nga 10 në 15 % në restorantet më të mira duket kapur shifrën 20% në ditët e sotme.

Makineritë digjitale që ftojnë klientët të paguajnë bakshish po bëhen gjithnjë e më të zakonshme jo vetëm në restorante por dhe në objektet ku bakshishi nuk pritej më parë, si kafenetë dhe furrat e bukës.

Tendenca të ngjashme mund të shihen për pritshmëritë e bakshishit në mesin e stafit të hotelit, ku në Australi, Japoni, Norvegji dhe Suedi nuk priten bakshish, por në SHBA dhe Kanada pritet bakshishi më i lartë – $2 deri në 5 dollarë.

Taksistët amerikanë presin të marrin bakshish prej rreth 15 %, ndërsa në të gjithë Evropën norma është më afër 10 %.

Pandemia shkaktoi gjithashtu një ndryshim në normat dhe pritshmëritë e bakshishit sepse klientët u inkurajuan të jepnin bakshish me bujari për të ndihmuar në mbajtjen e restoranteve dhe dyqaneve hapur.

Bakshishët janë të ngulitura në ekonominë dhe shoqërinë amerikane në tërësi, pasi kamerierët në 43 shtete marrin paga nën-minimale, sipas një raporti nga PayScale.

Por pagesat digjitale po ndryshojnë gjithashtu mënyrën sesi shpërndahen bakshishet tek kamerierët dhe punonjësit.

“Çdo gjë që paguhet në ndërfaqen dixhitale shkon drejtpërdrejt në llogarinë e kompanisë, dhe varet nga kompania dhe çdo kontratë që ata kanë në fuqi që do të përcaktojë se sa nga ato para do të ndahen me punonjësin,” thuhet në raport.

Për më tepër, kompanitë që përpunojnë këto pagesa gjithashtu marrin një përqindje. Square, një nga sistemet më të njohura të pagesave në SHBA, tarifon 2.6 % plus 10 cent për transaksion kur një klient troket ose rrëshqet kartën e tij gjatë një transaksioni digjital.

Bakshishi në Amerikën e Jugut

Në Argjentinë, Meksikë, Nikaragua dhe Peru, kamerierët janë mësuar me pak, 10% shpërblim është normë në këto vende, dhe s’duhet harruar se çmimet gjithashtu janë më të ulëta në këto vende.

Shumica e restoranteve në Brazil, Kili dhe Kosta Rika përfshijnë një tarifë 10% për uljen në tavolinë si pjesë e faturës totale (referuar si kubierto në Kili). Në këto raste, askush nuk pret një bakshish, por mos ngurroni të vendosni një 5-10% shtesë në para, pasi kamerierët mund të mos e marrin pjesën e tyre në fund të ditës.

Bakshishi në Lindjen e Mesme dhe pjesë të Afrikës

Në Katar, Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, kamerierët janë mësuar të marrin një bakshish prej 15-20%. Madje në vende si Dubai, i cili kërkon që faturës t’i shtohet një tarifë shërbimi prej 10%, punonjësit e restoranteve presin një shpërblim shtesë prej 15-20% për përpjekjet e tyre.

Në vendet afrikane si Jordania, Maroku dhe Afrika e Jugut, stafi i pritjes do të presë të paktën 10-15% bakshish. Restorantet më të bukura në vendet e njohura të turizmit si Egjipti dhe Izraeli do të shtojnë gjithashtu një tarifë shërbimi në faturë, kështu që kini kujdes për të parandaluar bakshishin e dyfishtë.

Bakshishi në Azinë Lindore dhe Paqësorin Jugor

Me pak fjalë: Jashtë zonave turistike, vendet në Azinë Lindore dhe Paqësorin Jugor nuk kanë shumë kulturë të bakshishit, kështu që bakshishi nuk pritet dhe madje mund të refuzohet.

Në Kinë, Mianmar, Singapor dhe Taipei, bakshishi konsiderohet i panevojshëm; megjithatë, disa restorante moderne në Kinë kanë filluar të pranojnë bakshish, kështu që kush e di se çfarë sjell e ardhmja?

Vende të tjera aziatike, si Japonia dhe Nepali, besojnë rreptësisht se shërbimi i mirë është thjesht pjesë e punës, kështu që bakshishi duhet të shpërblejë vetëm shërbimin e mirë. Në Japoni, disa kamerierë madje mund të refuzojnë me mirësjellje bakshishin tuaj.

Për shkak të fluksit të turizmit, vende si Kamboxhia, Indonezia, Tajlanda, Vietnami dhe pjesë të Turqisë po bëhen më të hapura për të marrë bakshishe; megjithatë, bakshishi ende nuk konsiderohet i zakonshëm atje, kështu që nuk është një gabim nëse nuk e lini një të tillë.

Në Australi dhe Zelandën e Re, kamerierët dhe taksistët gjithashtu nuk presin bakshishe, por e vlerësojeni nëse ju e rrumbullakosni faturën në fund.