Si ndryshon SARS-CoV-2 nga koronavirusët e tjerë patogjenë?

Vetëm dy koronavirusë shumë patogjenë, SARS-CoV-1 dhe MERS-CoV (koronavirus i sindromës respiratore në Lindjen e Mesme) janë njohur deri më tani.

Epidemia, SARS-CoV-1 ishte përgjegjëse për një epidemi të vogël: midis nëntorit 2002 dhe korrik 2003, ajo infektoi rreth 8,000 njerëz dhe shkaktoi gati 800 vdekje. Prandaj karakterizohet nga një shkallë e lartë e fatalitetit (numri i vdekjeve krahasuar me numrin e njerëzve të infektuar), pasi që ka vrarë rreth 10% të të infektuarve.

Ky virus duket se është zhdukur tani falë masave shëndetësore të vendosura pas alarmit të OBSH-së: ndalimi i konsumit të civette, kafsha që duket se ka kontaminuar njerëz (edhe nëse virusi ka shumë të ngjarë të ketë origjinën nga fillimisht nga shkopi), identifikimi i hershëm dhe izolimi i personave të infektuar.

Sidoqoftë, ky virus ende mund të qarkullojë në kafshë të egra.

Ndryshe nga pandemia SARS-CoV-2 që aktualisht po zhvillohet, evolucioni i së cilës mendohet të varet veçanërisht nga përhapja e virusit nga pacientët me forma asimptomatike të infeksionit, gjatë epidemisë SARS-CoV-1 nuk u vu re asnjë infeksion asimptomatik.

MERS-CoV ka qarkulluar që nga qershori 2012 në Gadishullin Arabik. Më shumë se 2,200 raste ishin identifikuar deri më 5 maj 2018, shumica e të cilave ishin në Arabinë Saudite. Rreth 36% të rasteve të konfirmuara nga analizat laboratorike rezultuan në vdekjen e pacientit. Ky virus nuk është përhapur ende diku tjetër, me përjashtim të Koresë së Jugut, e cila u prek në 2015, pas importimit të virusit nga një udhëtar. Nuk kuptohet pse nuk përhapet shume në popullatën njerëzore.

A është SARS-CoV-2 më i rrezikshëm se SARS-CoV apo MERS-CoV?

Shkalla e fatalitetit të SARS-CoV-2 duket të jetë më e ulët se ajo e dy koronavirusëve të tjerë patogjenë. Sidoqoftë, është e vështirë të vlerësohet, veçanërisht sepse shumë pacientë nuk janë testuar. Sipas Haute Autorité de Santé, në Francë niveli i përgjithshëm i fatalitetit të rastit vlerësohet midis 0.3 dhe 0.6% (ai i gripit sezonal vlerësohet në 0.1%). Sidoqoftë, kjo normë ndryshon shumë në varësi të grupmoshave të marra në konsideratë, seksit, sëmundjeve shoqëruese …

Kjo rritet ndjeshëm pas 60 vjetësh: Shifrat spanjolle tregojnë se rritet në 11.6% për burrat mbi 80 vjeç (krahasuar me 4.6% për gratë e kësaj grupmoshe). Shifra në përputhje me ato të regjistruara në Angli.

Por një pikë është e rëndësishme të theksohet: virusi SARS-CoV-2 është përgjegjës për patologji më të rënda sesa dy koronavirusët e tjerë tepër patogjenë.

1.Në rastin e tyre, formimi i mpiksjeve nuk ishte vërejtur kurrë gjatë infeksioneve, për shembull. Për më tepër, ndërsa “stuhia e citokinës” që nis në pacientët me forma të rënda të Covid-19 i ngjan asaj që shihet në grip, ajo ndodh më vonë, zgjat një kohë të gjatë dhe duket e vështirë të kontrollohet nga trupi.

2. SARS-CoV-2 dyshohet të jetë shkaku i pasojave në pacientët që janë infektuar dhe janë rikuperuar, madje edhe në rastin e formave të lehta: studimet kanë zbuluar, për shembull, në pacientët që janë shëruar pezmatimi i zemrës (miokarditi) dhe anomalitë e tjera.

Çfarë dimë për mbijetesën e virusit në mjedis?

Studimet kanë treguar se SARS-CoV-2 është në gjendje të qëndrojë në sipërfaqe të ndryshme. Mund të mbijetojë për një ditë në paketimin e drurit ose kartonit, një deri në dy ditë në pëlhurë ose qelq, dhe tre deri në katër ditë në plastikë dhe çelik inox. Nga ana tjetër, në bakër, nuk zgjat më shumë se katër deri në tetë orë. Studiuesit në Universitetin e Mjekësisë të Kiotos kanë vlerësuar stabilitetin e SARS-CoV-2 në lëkurën e njeriut, duke e krahasuar atë me atë të gripit A. Puna e tyre tregon se SARS-CoV-2 mbijeton më gjatë se virusi i gripit (9 orë mesatarisht krahasuar me 1.8 orë). Të dy virusët inaktivohen më shpejt kur janë të pranishëm në lëkurë sesa në sipërfaqet e tjera (çelik inox, qelq ose plastikë): trajtimi me 80% etanol për 15 sekonda është i mjaftueshëm.

Përtej këtyre qe thame, ka ende shumë pyetje pa përgjigje: cilat janë mekanizmat e reaksionit inflamator të vërejtur në pacientët që zhvillojnë sëmundje të rënda? Cilat janë molekulat virale të përfshira? Pse disa njerëz nuk janë simptomatike dhe të tjerët jo? Pse mbrojtja nga përgjigja imune e zhvilluar pas infeksionit duket jetëshkurtër (imuniteti i fituar pas infeksionit aktualisht vlerësohet të mbrojë për 6 muaj deri në 1 vit)

Përfundimi : pavaresisht cfare shkruajme me shifra qe shpesh sjellin panik ne nje pjese njerezish, kini parasysh qe, higjiena e mirë e duarve ( uje& sapun) është e rëndësishme për të parandaluar përhapjen e infeksioneve SARS-CoV-2 , dhe jo vetem, se bashku me ushqyerje te shendetshme, aktivitet fizik, distancim fizik!!!!